مطالعۀ زمينه‌هاي اجتماعي مؤثر در شكل‌گيري بيماري‌هاي اعصاب و روان (روان‌پريشي) با استفاده از استراتژي نظريه زمينه‌اي

اين تحقيق در تلاش است تا شناخت وسيع‌تري از دلايل، زمينه‌ها و فرايندهاي اجتماعي مؤثر بر بروز بيماري‌هاي اعصاب و روان  به دست آورد؛ ازاين‌رو با استفاده از تكنيك مصاحبه عميق و آزاد در چهارچوب نظريه زمينه‌اي و با استفاده از نمونه‌گيري نظري از 23 بيمار بهبوديافته مبتلا به بيماري‌هاي اعصاب روان و پنج نفر از اعضاي خانواده‌هاي بيماران، داده‌هاي لازم گردآوري و تنظيم شد. پس از تحليل يافته‌هاي پژوهش، مقوله‌هاي دغدغه‌هاي زندگي، مشاوره و آموزش كاربردي، بي‌توجهي به عدالت، سرمايه اجتماعي درون‌گروهي به‌عنوان شرايط زمينه‌اي، مشاجره و تنش در خانواده، شخصيت حساس عاطفي، تنش‌هاي اقتصادي، سوء مصرف مواد مخدر به‌عنوان شرايط علي، باور‌پذيري، ناآگاهي شناختي، كنترل احساسات فردي و اجتماعي به‌عنوان شرايط مداخله‌گر، پشتيباني حمايتي و عاطفي، اثربخشي درمان به‌عنوان تعاملات و ايجاد تشنج و هراس در خانواده، ترك مسئوليت خانوادگي و اجتماعي و افزايش هزينه‌هاي خانواده، تأثيرات فردي به‌عنوان پيامدها تعيين شدند. سرانجام مفهوم بيماري اعصاب و روان برخاسته از «شخصيت حساس شكننده» به‌عنوان مقوله هسته برگزيده شد. نتايج بررسي نشان مي‌دهد كه فشار رواني داراي منشأ اجتماعي است و با ساختارها و نظام اجتماعي ارتباط وسيع و تنگاتنگ دارد. عواملي همچون تأهل، تحصيلات، روابط خانوادگي، مشكلات اقتصادي، بيكاري و ازدواج هاي ناموفق، افراد را براي ابتلا به بيماري رواني مستعدتر مي‌كنند.