تحليل فراواني منطقه‌اي سيل در غرب ايران

در چند دهه اخير كشور ايران و به ويژه مناطق غربي آن از وقوع انواع سيلاب‌هاي مخرب رنج برده‌اند. از سوي ديگر ارائه برنامه‌ريزي‌هاي مديريتي و طراحي سازه‌هاي هيدروليكي براي كاهش سيل (Flood mitigation)، نيازمند اطلاعات از بزرگي سيلاب‌ها به ازاي احتمال وقوع مشخص مي‌باشد. لذا در پژوهش حاضر سعي شد تا با استفاده از گشتاورهاي خطي و روش شاخص سيل، مناطق همگن هيدرولوژيكي و منحني‌هاي رشد منطقه‌اي براي حداكثر دبي روزانه در 62 زيرحوضه از حوضه‌هاي كارون بزرگ و كرخه تعيين شود. علاوه‌بر اين اثر سازه‌هاي هيدروليكي و خشكسالي بر ماهيت استوكاستيك و ايستايي داده‌ها توسط آزمون‌ روند من كندال، آزمون تعيين نقطه آغاز تغييرات پتيت و بررسي‌هاي نموداري مورد ارزيابي قرار گرفت. همچنين، بر اساس ناحيه‌بندي و آزمون‌هاي همگني، پنج زيرناحيه همگن براي زيرحوضه‌ها مشخص شد. نتايج آزمون نكويي برازش نشان داد كه توزيع‌هاي پارتو تعميم‌ يافته (GPA) براي زيرناحيه‌هاي اول و دوم، نرمال تعميم ‌يافته (GNO) براي زيرناحيه سوم و لجستيك تعميم‌ يافته (GLO) براي زيرناحيه‌هاي چهارم و پنجم داراي بهترين برازش هستند. به همين ترتيب دبي متناظر با دوره بازگشت‌هاي 2، 5، 10، 25، 50، 100، 500 و 1000 سال براي همه زيرحوضه‌ها برآورد گرديد. نتايج تحليل فراواني منطقه‌اي مشخص كرد كه به ازاي دوره بازگشت 100 سال، زيرحوضه‌هاي ناحيه پنجم با ميانگين 4060 متر مكعب بر ثانيه داراي بيش‌ترين مقادير حداكثر دبي‌ روزانه هستند. به همين ترتيب در زيرحوضه‌هاي زيرناحيه‌هاي اول تا چهارم ميانگين حداكثر دبي‌هاي روزانه با دوره بازگشت 100 سال به ترتيب 632، 682، 460 و 429 متر مكعب بر ثانيه برآورد گرديد.