بررسي شاخص‌هاي جذب و زمان پالايش سرب در خاك آلوده با استفاده از گياه ترب سفيد

آلودگي خاك به فلزات سنگين افزون بر كاهش توليد و كيفيت محصولات كشاورزي از طريق زنجيره غذايي وارد بدن انسان مي‌شود. پژوهش حاضر با هدف بررسي توان جذب و زمان لازم براي پالايش خاك آلوده به سرب توسط گياه ترب سفيد در قالب طرح كاملاً تصادفي با پنج تيمار شامل 10(شاهد)، 150، 300، 600 و 900 ميلي‌گرم سرب در كيلوگرم خاك و سه تكرار در دانشكده علوم كشاورزي دانشگاه گيلان اجرا شد. پس از طي دوره رشد، گياهان برداشت و ميزان سرب در ريشه و اندام هوايي اندازه‌گيري و شاخص هاي TF و BCF، زمان پالايش و نيز آهنگ برداشت سرب در سطوح 5 ،10 و 15 درصد آلودگي محاسبه شد. نتايج نشان داد با افزايش غلظت سرب، ماده خشك گياهي كاهش معني داري يافت. همچنين سرب بيشتر در ريشه گياه تجمع يافت و مقدار انتقال آن به اندام‌هاي هوايي كم بود به‌طوري‌كه بيشترين مقدار سرب تجمع يافته در ريشه و اندام هوايي در تيمار 900 ميلي‌گرم بر كيلوگرم به ترتيب برابر با 191/09 و28/56 ميلي‌گرم بر كيلوگرم بود. دامنه تغييرات شاخص‌هاي TF و BCF به ترتيب 0/15 تا 0/55 و0/22 تا 2/86 به دست آمد. نتايج نشان داد براي پالايش 15 درصد از سرب در تيمار 300 ميلي‌گرم بر كيلوگرم، حدود 8 سال زمان لازم است. به‌طوركلي با افزايش غلظت و سطح آلودگي، زمان لازم براي پالايش نيز افزايش مي‌يابد. ليكن باتوجه‌به اينكه براي پالايش فلزات سنگين، حذف كامل آن‌ها از خاك لازم نمي‌باشد، پالايش گياهي روشي مناسب براي آلودگي‌زدايي خاك‌هاي آلوده به فلزات سنگين بوده و باتوجه‌به توان بالاي بيش‌اندوزي و توليد زيست‌توده فراوان ترب سفيد، مي‌توان از اين گياه براي پالايش خاك‌هاي با آلودگي متوسط به سرب استفاده كرد.