عنوان مقاله :
چشماندازي مردمشناختي به گزيده آثار مدوّن با محوريت مواد فرهنگي مكتوب ايران (مطالعه موردي مواد فرهنگي مكتوب: اسناد ازدواج)
پديد آورندگان :
عليخاني ، اعظم سازمان اسناد و كتابخانه ملي ايران - پژوهشكده اسناد
كليدواژه :
اسناد ازدواج , ايران , بينش مردمشناختي , تحليل مضمون , فرهنگ , مواد فرهنگي مكتوب
چكيده فارسي :
ﭘﮋوﻫﺶ ﮐﯿﻔﯽ ﺣﺎﺿﺮ ﻣﺮدم ﻧﮕﺎراﻧﻪ ﺑﺎ روﺷﯽ ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ-ﺗﺤﻠﯿﻠـﯽ و ﺑـﺎ ﻫـﺪف ﺗﺤﻠﯿـﻞ ﻣﻀـﻤﻮﻧﯽ ﻣﺨﺘﺼـﺎت ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﯽ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﮐﻪ اﺳﻨﺎد ازدواج -ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﻣﻮاد ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﻣﮑﺘﻮب در ﻣـﺮدم ﺷﻨﺎﺳـﯽ - را ﺑﺮرﺳـﯽ ﮐﺮده اﺳﺖ؛ ﭘﺲ ﺑﺎ اراﺋﮥ ﺷـﻤﺎﯾﯽ ﮐﻠـﯽ و ﺗﻮﺻـﯿﻔﯽ از اﯾـﻦ ﻧـﻮع آﺛـﺎر ﻣـﺪون، ﻃﺒﻘـﻪ ﺑﻨـﺪي و اﺳـﺘﺨﺮاج ﺷﺎﺧﺼﻪ ﻫﺎي آن ﻫﺎ و ﺳﭙﺲ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻫﺎي ﭘﮋوﻫﺸﯽ اﯾﻦ دﺳﺘﻪ از آﺛﺎر ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﻣﺆﻟﻔﻪ ﻫﺎي ﻧﻈﺮي و روﺷـﯽ در اﯾﻦ ﺟﺴﺘﺎر ارزﯾﺎﺑﯽ ﺷﺪه اﻧﺪ. ﺑﺮاﺳﺎس ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮان دو دﺳـﺘﻪ از آﺛـﺎر را در ﺣـﻮزه ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎت ﻓـﻮق ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﮐﺮد: آﺛﺎري ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﮔﺮدآوري داده ﻫﺎ، اﺳﺘﻨﺴﺎخ ﯾﺎ اﻧﺘﻈﺎم ﺑﺨﺸﯽ آن ﻫـﺎ ﺑﺴـﻨﺪه ﮐـﺮده اﻧـﺪ و آﺛﺎري ﮐﻪ ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان ﺗﻼش ﮐﺮده اﻧﺪ ﺷﺮح ﻫﺎﯾﯽ درﺑﺎره اﯾﻦ ﺣﻮزه از ﻣﻮاد ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﻣﮑﺘـﻮب اراﺋـﻪ ﮐﻨﻨـﺪ وﺟﻮد و ﺣﻀﻮر ﭼﻨﯿﻦ ﻣﺨﺘﺼﺎﺗﯽ در اﯾﻦ ﻧﻮع آﺛﺎر، ﻣﻮﺟﺐ ﻏﻨﺎي ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻫﺎي ﺗﺤﻘﯿﻘﯽ آن ﻫـﺎ ﺷـﺪه اﺳـﺖ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮان ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻫﺎي ﻣﺬﮐﻮر را در ﭼﻬﺎر ﻣﺤﻮر اﺻﻠﯽ ﺑﺮﺷﻤﺮد: ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﯿﺪان ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺤﻘﯿﻖ اﯾﻦ ﻧﻮع از ﻣﻮاد ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﻣﮑﺘﻮب، اراﺋﮥ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ از اﺳﻨﺎد ﺑﺎزﺧﻮاﻧﯽ ﺷﺪه ازدواج و ﺗﻮﺻﯿﻔﺎت دﻗﯿـﻖ از آن ﻫـﺎ، ﻓﺮاﻫﻢ آﻣﺪن ﺑﺴﺘﺮي ﺑﺮاي ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺗﻔﺴﯿﺮي و ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻮاد ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﮥ ﺟﺰﺋﯽ از ﯾﮏ ﮐﻞ در ﭘﺪﯾﺪه ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ-اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ازدواج، ﺷﮑﻞ دادن ﯾﮏ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي، اراﺋﮥ ﻣﻘﻮﻻت ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ و ﺗﻮﺟﻪ اﻧـﺪك ﺑـﻪ اراﺋﮥ اﻟﮕﻮﻫﺎي ﻣﻌﻨﺎﯾﯽ؛ درﻧﺘﯿﺠﻪ ﺑﺮ ﭘﺎﯾﮥ ﺑﯿﻨﺸﯽ ﻣﺮدم ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ ﻣﯽ ﺗﻮان ﻧﻮﻋﯽ ﭼﺸﻢ اﻧﺪاز ﺗﺮﺳﯿﻢ ﮐﺮد ﺗﺎ ﺑـﺎ ﺗﮑﯿﻪ ﺑﺮ آن ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي ذﻫﻨﯽ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن و ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان ﺣﻮزه ﻣﻮاد ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﻣﮑﺘﻮب ﯾﻌﻨـﯽ اﺳﻨﺎد ازدواج اﯾﺮان دﺳﺖ ﯾﺎﻓﺖ.
عنوان نشريه :
پژوهش هاي انسان شناسي ايران
عنوان نشريه :
پژوهش هاي انسان شناسي ايران