اثربخشي «شناخت درماني مبتني بر ذهن آگاهي» بر سازگاري اجتماعي و تنش والدگري در مادران داراي كودكان كم‌توان جسمي – حركتي

مقدمه: يكي از عوامل ايجاد تنش در والدين كه با كاهش سازگاري اجتماعي همراه است، تولد فرزند معلول است. لذا پژوهش حاضر با هدف تعين اثربخشي شناخت درماني مبتني بر ذهن آگاهي بر سازگاري اجتماعي و تنش والد گري در مادران داراي كودكان كم‌توان جسمي – حركتي انجام گرفت. روش كار: روش پژوهش حاضر نيمه تجربي با پيش و پس‌آزمون و پيگيري، با گروه كنترل بود. جامعه آماري را، كليه مادران داراي كودكان كم‌توان جسمي – حركتي مراجعه‌كننده به  مركز غربالگري بهزيستي شهداي دولت آباد شهر ري (بخش‌هاي آفتاب، كهريزك و فشافويه) تشكيل دادند. روش نمونه‌گيري به‌ صورت هدفمند، 30 مادر  انتخاب شدند و به‌ صورت تصادفي ساده با استفاده از روش قرعه كشي در 2 گروه  مداخله (15 تن)  و كنترل (15 تن) قرار گرفتند. جمع آوري داده ها با پرسشنامه جمعيت شناختي، مقياس سازگاري اجتماعي والدين (Social Adjustment Scale) و مقياس تنش والدگري (Parental Stress Scale) انجام شد. روايي محتوا و روايي صوري به روش كيفي و نيز پايايي به روش همساني دروني با محاسبه ضريب آلفا كرونباخ  اندازه گيري شد. شناخت درماني مبتني بر ذهن آگاهي براي گروه مداخله 8 جلسه اجرا شد و گروه كنترل هيچ مداخله اي دريافت نكردند. پس از پايان مداخله، براي گروه كنترل نيز مداخله  اجرا شد.  پيش آزمون قبل از مداخله و پس آزمون در پايان مداخله، براي هر  2 گروه تحت مداخله و دوره پيگيري (3 ماه) دريافت شد. داده ها با نرم افزار اس پي اس اس نسخه 24 تحليل شد. يافته ها: بين 2 گروه مداخله و كنترل، پس از اجراي درمان تفاوت معناداري وجود دارد. بطوري كه، ميانگين نمره سازگاري اجتماعي  افزايش و نمره تنش والد گري گروه مداخله نسبت به گروه كنترل كاهش يافته بود (0/001 P)نتيجه گيري: شناخت درماني مبتني بر ذهن آگاهي سبب افزايش سازگاري  اجتماعي و كاهش تنش والد گري در مادران داراي كودكان كم‌توان جسمي – حركتي شد. پيشنهاد مي شود كه از روش فوق به عنوان مداخله روانشناختي در افزايش سازگاري اجتماعي و كاهش تنش والد گري مادران داراي كودكان كم‌توان جسمي – حركتي، استفاده شود.