تأثير باكتري‌هاي محرك رشد بر برخي صفات مورفولوژيكي و فيزيولوژيكي داغداغان (.Celtis caucasian Wild) تحت تنش سرب

به‌‌منظور بررسي تأثير باكتري‌‌هاي محرك رشد تحت تنش سرب بر نهال‌هاي داغداغان (Celtis caucasica Willd.)، پژوهش پيش‌رو به‌‌صورت فاكتوريل در قالب طرح كامل تصادفي در شرايط گلخانه در زنجان اجرا شد. تيمار سرب شامل سه سطح صفر، 50 و 100 ميلي‌‌گرم بر كيلوگرم و تيمار باكتريايي شامل شاهد (بدون باكتري)، سودوموناس پوتيدا (Pseudomonas putida) و باسيلوس سوبتيليس (Bacillus subtilis) با دو غلظت 10^5 و 10^8 باكتري‌‌ زنده در ميلي‌ليتر بودند. برخي صفت‌هاي مورفولوژيك و فيزيولوژيك شامل وزن‌هاي تر و خشك ريشه، ارتفاع گياه، كلروفيل كل، فنل كل، فلاونوئيد، فعاليت آنزيم‌‌هاي پراكسيداز و مالون‌‌دي‌‌آلدئيد، غلظت فسفر در برگ و غلظت سرب در برگ و ريشه اندازه‌گيري شدند. به‌‌منظور بررسي تأثير پارامترهاي مذكور از تجزيه واريانس دوطرفه و مقايسه ميانگين به‌روش دانكن استفاده شد. يافته‌‌هاي اين پژوهش نشان داد كه كاربرد دو باكتري‌‌ مورد نظر سبب بهبود عملكرد داغداغان در شرايط آلودگي با سرب مي‌شود. به‌طوري‌كه اثرات متقابل سرب و باكتري بر وزن‌هاي تر و خشك ريشه، ارتفاع گياه، كلروفيل كل و فلاونوئيد معني‌دار بودند. بيشترين فعاليت پراكسيداز در تيمار 100 ميلي‌‌گرم سرب بر كيلوگرم با غلظت 10^5 باسيلوس سوبتيليس بر ميلي‌ليتر مشاهده شد. در تيمار مذكور، 26/53 ميلي‌‌گرم سرب بر گرم وزن تر ريشه به‌دست آمد كه به‌طور معني‌داري نسبت به تيمارهاي ديگر بيشتر بود. همچنين، بيشينه جذب سرب توسط برگ (16.8 ميلي‌‌گرم بر گرم وزن تر) در تيمار باسيلوس سوبتيليس با غلظت 10^8 باكتري زنده بر ميلي‌‌ليتر مشاهده شد. به‌طوركلي، داغداغان در محيط آلوده به سرب، گياه‌‌پالايي را به‌‌خوبي انجام داد، اما صفت‌هاي رشدي آن به‌‌شدت كم شد. با كاربرد باكتري‌‌هاي محرك رشد به‌‌ويژه باسيلوس سوبتيليس مي‌توان از كاهش شديد رشد آن جلوگيري كرد.