پهنه بندي مناطق داراي پتانسيل زوال بلوط ايراني با تكنيك تاپسيس و عوامل موثر بر آن در جنگل هاي ايلام

زمينه و هدف: طي دهه گذشته پديده زوال، جنگل هاي ارزشمند درختان بلوط را در منطقه زاگرس در غرب ايران درگير نموده است. بلوط ايراني به عنوان مهمترين گونه درختي اين جنگل ها بيشتر از هر گونه ديگري از اين موضوع آسيب ديده است. از سوي ديگر پارامترهاي زيادي در بروز اين پديده دخيل مي باشند. هدف از اين مطالعه شناسايي مناطق با پتانسيل بالاي زوال و تعيين مهمترين پارامترهاي مؤثر بر آن بوده است. روش بررسي: بدين منظور در اين مطالعه با استفاده از روش هاي ارزيابي چند معياره مبتني بر GIS روش TOPSIS و منطق فازي در خرداد 1398 اقدام به تهيه نقشه پهنه ‍بندي پتانسيل زوال براي دو توده انتخابي دالاب و چقاسبز در شهرستان ايلام شد تا مناطق با ريسك بالاي زوال آشكار شود. به منظور تعيين وزن پارامترها از روش تحليل سلسله مراتبي استفاده شد. يافته ها: نتايج نشان داد كه در توده دالاب 25 % و در توده چقاسبز در حدود 60 % از سطح توده به عنوان كانون پتانسيل زوال مي باشد، اما هر دو توده انتخاب شده داراي پتانسيل زوال در تمام سطوح است. توده چقاسبز به خاطر مشكلات اقتصادي اجتماعي، بيشتر در معرض زوال قرار دارد. همچنين پارامترهاي بارش، آفات و بيماري ها و پارامترهاي اقتصادي -اجتماعي بيشترين تاثير را بر زوال بلوط ها داشته اند. بحث و نتيجه گيري: اين نتايج لزوم تمركز بيشتر مديريت مناطق را بر طراحي برنامه هاي حفاظتي استراتژيك تاييد مي نمايد.