تهيه نقشه حساسيت زمين‌لغزش با استفاده از مدل‌هاي نسبت فراواني، رگرسيون لجستيك و فرآيند تحليل سلسله مراتبي در بخشي از استان گلستان

زمينه و هدف: ايران به ويژه در مناطق شمالي به خاطر شرايط اقليمي و توپوگرافي، همواره در معرض خطر زمين‌لغزش است. شناخت نواحي مستعد وقوع زمين لغزش و خطرات ناشي از آن يكي از اقدامات اوليه در مديريت منابع طبيعي و برنامه ريزي هاي توسعه اي و عمراني است. بررسي زمين لغزش جهت تهيه نقشه هاي حساسيت و شناسايي مناطق مستعد زمين لغزش و همچنين شناسايي مكان‌هاي امن براي توسعه سكونت‌گاه هاي جديد در آينده مورد توجه برنامه ريزان قرار دارد. هدف اصلي اين تحقيق تهيه نقشه حساسيت‌پذيري زمين‌لغزش در بخشي از استان گلستان است. روش بررسي: 78 لغزش در بخشي از استان گلستان شناسايي و نقشه پراكنش زمين لغزش ها در سال 1395 تهيه گرديد. نقشه‌هاي عوامل موثر شامل درجه شيب، جهت شيب، شكل شيب، طبقه ارتفاعي، سنگ شناسي، كاربري اراضي، فاصله از جاده، فاصله از گسل، فاصله از آبراهه و طول شيب در محيط GIS تهيه شد. سه روش فرآيند تحليل سلسله مراتبي، نسبت فراواني و رگرسيون لجستيك به‌منظور تهيه نقشه حساسيت زمين‌لغزش به كار برده شد. همچنين از منحني ROC براي ارزيابي دقت نقشه‌هاي حساسيت استفاده شد. يافته‌ها: اولويت بندي فاكتورهاي موثر با استفاده از AHP نشان داد فاصله از جاده، شيب، فاصله از آبراهه و فاصله از مناطق مسكوني بيشترين تاثير را بر وقوع زمين‌لغزش دارند. نقشه‌هاي حساسيت تهيه شده با استفاده از سه مدل با استفاده از منحني تشخيص عملكرد نسبي و سطح زيرمنحني با يكديگر مقايسه شدند. نتايج نشان داد مدل نسبت فراواني با سطح زير منحني 0.8 بيشترين دقت را در تهيه نقشه حساسيت زمين‌لغزش دارد. بحث و نتيجه‌گيري: به طور كلي نتايج نشان داد منطقه مورد مطالعه پتانسيل زيادي براي وقوع زمين‌لغزش دارد. شناسايي مناطق حساس كمك مي‌كند تا حد امكان از تغييرات حالت طبيعي اين مناطق جلوگيري نموده و باعث تحريك اين مناطق نشويم.