روند تغييرات بارش و دما در مقياس‌هاي زماني مختلف در حوزه آبخيز كرخه

بارش و دما از مؤلفه‌هاي اصلي اقليم هستند كه تغييرات آن‌ها مي‌تواند ساختار آب و هوايي هر منطقه را دگرگون سازد. مطالعۀ تغييرات اين دو مؤلفه، اطلاعات پايۀ مورد نياز در ارزيابي فراواني و شدت وقوع فرآيندهاي حدي اقليمي و هيدرولوژيكي را فراهم مي‌نمايد. در همين راستا، پژوهش حاضر به بررسي تغييرات زماني بارش و دما در مقياس‌هاي زماني مختلف در حوزه آبخيز كرخه واقع در غرب كشور ايران پرداخته شده است. به اين منظور، ابتدا همگني و صحت‌سنجي داده‌ها، شش ايستگاه سينوپتيك داراي دورة آماري 1389-1359 (2010-1980) انتخاب شد. سپس، روند تغييرات سري‌هاي زماني متغيرهاي بارش و دما با استفاده از آزمون آماري منكندال و تخمين‌گر سن ارزيابي شد. نتايج نشان داد كه تغييرات بارش در اكثر ايستگاه‌هاي مطالعاتي كاهشي و بدون روند معنا‌دار بوده و در تعداد محدودي از ايستگاه‌ها داراي روند كاهشي معنا‌دار است كه عموماً مربوط به ماه‌هاي سرد سال (0/09 و 0/07 در ايستگاه‎هاي خرم‌آباد و سنندج در فوريه) مي‌شود. بيش‌ترين تغييرات روند بارش در سري‌هاي زماني سالانه (0/02 در ايستگاه‌ سنندج) مشاهده شد. به اين‌ترتيب كه در اغلب ايستگاه‌ها، روند كاهشي معنا‌داري در بارش مشاهده شد. در تمام سري‌هاي زماني مورد بررسي، دماهاي كمينه و بيشينه در اكثر ايستگاه‌ها داراي روند افزايشي است. ميزان اين روند افزايشي در دماي كمينه بيش‌تر (شيب تغييرات 2/77 و 2/75 به‌ترتيب در ايستگاه‌هاي سنندج و اهواز) است.