بررسي برگردان تقابل هاي معنايي غزل هاي حافظ در ترجمه علي عباس زليخه

زبان شعر حافظ بسيار ظريف و رمزآلود است. در غزل هاي او واژگان با دقت و ذوق زيبايي شناسانه سرشاري انتخاب شده اند؛ به نحوي كه تمامي واژگان به نوعي با هم پيوند دارند و درهم تنيده اند. يكي از ويژگي هاي زباني حافظ، هم آوري واژگان متقابل با يكديگر است. واژگان متقابل بيت هاي حافظ نه تنها با يكديگر پيوندهاي معنايي آشكار و نهان دارند با ديگر واژگان نيز مرتبطند. از اين رو، فهم رابطه مفهومي واژگان و به شكل خاص واژگان متقابل، نقش زيادي در كشف معناها و زيبايي هاي شعر حافظ دارد. به همين خاطر، در اين پژوهش سعي شده است كه نمونه هايي از تقابل هاي معناي «مدرج، مكمل، دوسويه، جهتي، ضمني» در غزل هاي حافظ انتخاب، رابطه مفهومي آن‌ها با ديگر واژگان بيت تحليل و كاركرد معنايي و زيبايي شناسانه آن تبيين شود. سپس ترجمه علي عباس زليخه از تقابل هاي معنايي و كاركردهاي آن نقد شود. نتايج پژوهش بيانگر اين است كه تقابل هاي مورد بحث به شكل خاص تقابل هاي ضمني - معاني بلاغي روشن و پنهان بسياري را در شعر خلق كرده اند و كوچك‌ترين تغييري در تقابل و تعادل واژگان، سبب مي شود كه معناها و انسجام بيت، تا حد زيادي فروكاسته شود.