تحليل گفتمان پوشش خبري سايت‌هاي بي‌بي‌سي‌ فارسي و العربيه فارسي در مورد «كاهش تعهدات برجامي ايران»

خروج يك‌جانبه آمريكا از برجام و به‌دنبال آن كاهش تعهدات برجامي ايران پس از يك‌سال، موضوعي بود كه مورد توجه رسانه‌هاي مختلف برون‌مرزي قرار گرفت. هر يك از اين رسانه‌‌ها بر اساس گفتمان و سياست‌هاي خبري خود به پوشش اخبار مربوط به اين رويداد پرداخته‌اند. هدف اين مقاله شناخت گفتمان دو سايت خبري بي‌بي‌سي فارسي و العربيه فارسي در پوشش اين اخبار است. روش پژوهش اين مقاله، تحليل گفتمان با رويكرد ون‌دايك و جامعه آماري آن تمام خبرهايي است كه در سايت‌هاي مذكور و در بازه زماني ۱۸ ارديبهشت تا 20 آبان 1398 (8 مي تا 11 نوامبر 2019) به پوشش اخبار مربوط به كاهش تعهدات برجامي ايران پرداخته است. در اين بازه، از بين 141 خبر منتشر شده در العربيه فارسي 8 خبر و از بين 122 خبر منتشر شده در بي‌بي‌سي فارسي 7 خبر، با روش نمونه‌گيري هدفمند و بر اساس قاعده اشباع انتخاب شده است. نتايج اين بررسي نشان مي‌دهد بي‌بي‌سي فارسي همسو با گفتمان امپرياليسم، خروج آمريكا از برجام را تصميم شخصي ترامپ و ايران را عامل اصلي نقض‌كننده برجام بازنمايي مي‌كند. لذا، علاوه بر گفتمان امپرياليسم و آمريكاي ابرقدرت، گفتمان ايران هراسي، ايران منزوي و ايران حامي تروريست، گفتمان غالب بي بي سي فارسي است. العربيه فارسي نيز همسو با رويكرد رسانه هاي غربي، ايران را عامل ناامني در منطقه و تهديدي براي جامعه جهاني معرفي كرده و گفتمان ايران هراسي را رواج ميدهد. علاوه بر گفتمان ايران هراسي، گفتمان ايران حامي تروريست و ايران ضعيف نيز در العربيه مشهود است.