بازشناسي مفهوم قواميت مرد بر زن با خوانشي جديد از آيات 19 و 34 سوره نساء

پژوهش حاضر با هدف بازشناسي مفهوم قواميت مرد بر زن با خوانشي جديد از آيات 19 و 34 سوره نساء به‌شيوه توصيفي- اسنادي انجام شد. بدين‌منظور كليه آثار علمي مكتوب به‌ويژه كتب تفسير از سده دوم هجري-قمري تا كنون مورد بررسي قرار گرفت. با بررسي‌هاي انجام شده،‌‌‌‌ مطالعه‌اي كه به‌طور مستقل موضوع پژوهش حاضر در آن بررسي شده‌باشد،‌‌‌‌ يافت نشد. نتايج نشان داد كه نوع فهم مسئوليت مهم قواميت مرد بر زن در سده‌هاي مختلف،‌‌‌‌ ديدگاه‌هاي متفاوتي را در تفاسير پديد آورده است. بررسي ديدگاه بعضي از مفسرين پيشين تا قرن سيزدهم هجري،‌‌‌‌ نشان‌دهنده نوعي تحكم و تسلط مرد بر زن است كه سوء‌استفاده از اين تعابير در روابط همسران چالش ايجاد كرده و با معاشرت به‌معروف در تقابل است. از قرن چهاردهم تعابير قواميت مرد بر زن تحول و تجدد قابل توجهي پيدا كرده‌است؛ نگاه مفسراني همچون سيد قطب،‌‌‌‌ علامه طباطبايي،‌‌‌‌ آيت‌الله مكارم شيرازي،‌‌‌‌ آيت‌الله جوادي آملي و غيره با محوريت حق معاشرت‌به‌معروف در چگونگي قواميت مرد بر زن،‌‌‌‌ ضمن انعطاف بخشيدن به مفهوم قواميت،‌‌‌‌ كانون خانواده را از هرگونه تعابير تحكمي دور نموده و تعابيري همچون خدمتگزاري،‌‌‌‌ حمايت،‌‌‌‌ سرپرستي،‌‌‌‌ حراست و نظارت را جايگزين آن نموده است.