ارائه مدل مفهومي پشتيباني نظام اطلاعاتي از به‌كارگيري تاكتيك‌هاي جست‌وجوي كاربران بر اساس شناسايي موقعيت‌هاي نيازمند پشتيباني

شناسايي موقعيت‌هاي نيازمند پشتيباني نظام اطلاعاتي از بكارگيري تاكتيك‌هاي جستجوي كاربران و پيشنهاد ويژگي‌هايي در نظام اطلاعاتي به منظور بهبود جستجو از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. هدف پژوهش حاضر شناسايي موقعيت‌هاي نيازمند پشتيباني نظام اطلاعاتي از به‌كارگيري تاكتيك‌هاي جستجوي كاربران و ارائه مدل مفهومي پژوهش در قالب  چرخه جستجوي كاربران است. روش پژوهش حاضر داراي رويكرد تركيبي است كه بر اساس داده‌هاي كمي و كيفي گردآوري شده است. داده‌هاي كمي از طريق داده‌هاي برگرفته شده از پرسشنامه، و اطلاعات اخذ شده از پروتكل بلندانديشي برگرفته از نرم‌افزار مورائه، داده‌هاي كيفي را تشكيل مي‌دهند. با توجه به معيارهاي ورود به پژوهش، نمونه پژوهش ۳۵ نفر از دانشجويان تحصيلات تكميلي (دانشجويان دكتري و دانشجويان ترم آخر كارشناسي‌ارشد) از دو حوزه علوم انساني و فني و مهندسي شهر تهران انتخاب شدند. ابزار پرسشنامه با ۱۷ گويه براي سنجش قضاوت كاربران در خصوص ميزان اهميت مولفه‌هاي موثر در پشتيباني نظام اطلاعاتي از به‌كارگيري تاكتيك‌هاي جست‌وجو به كار رفت. همچنين ۴ وظيفه و سناريوي جستجو بر اساس طرح طبقه‌بندي شناختي آندرسون و كراسوول تدوين و به منظور انجام جستجو در اختيار جست‌وجوگران قرار گرفت. اطلاعات برگرفته از نرم‌افزار مورائه كه شامل جست‌وجو در اختيار جست‌وجوگران قرار گرفت. اطلاعات برگرفته از نرم‌افزار مورائه كه شامل داده‌هاي حاصل از پروتكل بلندانديشي به دو شيوه همزمان و گذشته‌نگر بود، براي شناسايي مقوله‌ها و زيرمقوله‌ها و مفاهيم استفاده شد. نتايج نشان داد بيشترين موقعيت نيازمند پشتيباني از ديدگاه جست‌وجوگران در مرحله به‌كارگيري تاكتيك ايجاد و اصلاح پرسش اوليه، پشتيباني از تاكتيك ارزيابي نتايج و ارزيابي موردهاي اطلاعاتي قرار دارد. تحليل محتواي كيفي داده‌هاي برگرفته از پروتكل بلندانديشي گذشته‌نگر كه در قالب مفاهيم استخراج شد، نشان داد كه جست‌وجوگران نيازمند كمك نظام اطلاعاتي در مراحل مختلف جست‌وجو هستند. كمك در انتخاب كليدواژه‌هاي مناسب براي جست‌وجو،‌ ارائه لينك منابع مرجع الكترونيكي (همچون اصطلاح‌نامه‌هاي برخط و دايره‎‌المعارف‌ها) براي تعيين حدود و ثغور موضوع،‌ پيشنهاد استفاده از عملگرها از سوي نظام اطلاعاتي، پيشنهاد معادل‌ها و مترادف‌هاي كليدواژه‌ها، پشتيباني در شناسايي اعتبار نتايج بازيابي شده، ارائه نتايج به صورت دسته‌بندي و خوشه‌بندي شده، نشان دادن محدوده موضوعات و روابط حاكم بر موضوعات جهت آشنا شدن با دامنه آن‌ها، رنگي و برجسته كردن اطلاعات مرتبط در متن بازيابي شده، مشخص كردن زيربخش‌ها و زيرمجموعه‌هاي محتوا، آشنا كردن كاربر با قابليت‌هاي موتورهاي جست‌وجو و طراحي رابط كاربر براي ثبت نظرات ديگر جست‌وجوگران در خصوص عبارت‌هاي جست‌وجو جهت كمك به جست‌وجوگران مبتدي كمك‌كننده خواهد بود. در نهايت مدل مفهومي پژوهش ارائه شده است. باتوجه به مطالعات اندك در حوزه پشتيباني نظام اطلاعاتي از بكارگيري تاكتيك‌هاي جست‌وجو، ‌يافته‌هاي اين پژوهش در روشن ساختن آن‌چه در فرايند جست‌وجو روي مي‌دهد و موقعيت‌هايي كه كاربر نيازمند پشتيباني از سوي نظام اطلاعاتي است، كمك‌كننده بوده و براي طراحان پايگاه‌هاي اطلاعاتي اطلاعات مفيدي در اختيار قرار مي‌دهد.