تاثير تنش آبي بر برخي صفات مورفولوژي و فيزيولوژي دانهال ژنوتيپ‌هاي طبيعي مركبات

مركبات جزو ميوه هاي نيمه گرمسيري و گرمسيري و از مهم ترين محصولات باغباني هستند. خشكي از مهم ترين تنش هاي زيستي در مركبات است. اين پژوهش به منظور بررسي اثر خشكي بر دوره بقاء، تعرق كل و برخي صفات در دانهال‌هاي نوسلار 10 ژنوتيپ طي دو آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي در شرايط گلخانه‌اي انجام شد. در آزمايش اول 10 ژنوتيپ‌، تحت تنش شديد قرار گرفته تا دوره بقاء تعيين شود، سپس در آزمايش دوم اين 10 ژنوتيپ‌ تحت تاُثير دو تيمار‌ آبياري (شاهد و قطع آبياري) واقع شده و برخي صفات اندازه گيري شدند. نتايج نشان داد در آزمايش اول پونسيروس و G11 دوره بقاء طولاني تري (125 روز) داشته و متحمل‌تر و راف‌لمون (با 38 روز) و G12 (با 44 روز) نيز حساس‌تر بودند. كندترين زمان مصرف آب در پونسيروس و سريع‌ترين آن در راف‌لمون، همچنين بيش‌ترين ميزان تعرق تجمعي در G25 و كم‌ترين آن در پونسيروس ديده شد. در آزمايش دوم بيش‌ترين كاهش وزن تر برگ (0.37 برابر)، شاخه (0.47 برابر) و كل (0.42 برابر) ناشي از خشكي در G22 و كم‌ترين كاهش در G11 بترتيب با 0.48، 0.54 و 0.52 برابر در مقايسه با شاهد، بيش‌ترين كاهش وزن تر ريشه ناشي از خشكي در G22 با 0.35 برابر و كم‌ترين كاهش در G18 با 0.52 برابر، بيش‌ترين كاهش وزن تر ريشه به شاخه ناشي از خشكي در G18 با 0.61 برابر و كم‌ترين كاهش در G23 با 0.65 برابر و بيش‌ترين افزايش وزن خشك ريشه به شاخه ناشي از خشكي در G16 با 1.56 برابر و كم‌ترين افزايش در پونسيروس با 1.3 برابر نسبت به شاهد ديده شد. در شرايط تنش G18 و G12 بترتيب با 32.32 و 34.37 درصد كم ترين محتواي نسبي آب برگ را داشتند. همچنين G23، G22، G25، G12 و G18 از بيش ترين و پونسيروس از كم ترين درصد نشت يوني (31.85 درصد) برخوردار بودند. بنابراين پس از بررسي شاخص هاي فوق الذكر، مي توان راف لمون و G12 و G18 را بعنوان حساس در برابر خشكي و پونسيروس و G11 را نيز بعنوان متحمل به خشكي معرفي نمود.