نقد و بررسي تكرارهاي هندسي در شعر «أمل دنقل»

به باور صورت گرايان تكرارهاي كلامي و نحوه حضور آنها در ساختمان شعر، فرم هنري و زيبايي شناسيك متون شعري را به وجود مي آورد كه در برجسته سازي كلام تأثير به سزايي دارد. در متون ادبي انتخاب واژگان مناسب، نوع چينش آنها در ساختمان جمله، چگونگي ارتباط واژگان با يكديگر در ساختار كلام، توجه به آواها و موسيقي نهفته در حروف تشكيل‌دهندۀ آنها مي‌تواند در ايجاد موسيقي و خلق فضاي آهنگين در متون ادبي تأثيرگذار باشد. تكرار در شعر نو عربي فرم و ساختار خاص خود را داراست و در سطوح مختلف كلامي از جمله تكرار حروف، واژگان، جملات و مقاطع نمود يافته است. نحوۀ حضور و چگونگي قرار گرفتن اين گونه از تكرارها در بافت قصيده اشكال مختلفي از ساختارهاي تكرار موسوم به تكرار هندسي را در معماري قصيده به وجود مي آورد كه ارتباط محكمي با مضمون شعر و تجربه شعري شاعر دارد و ركن مهمي در پيدايي توازن آوايي و نظم آهنگ كلام به حساب مي آيد. در مقاله حاضر با روش توصيفي تحليلي به بررسي انواع تكرارهاي هندسي در شعر أمل دنقل پرداخته شده است. در شعر دنقل انواع تكرارهاي كلامي آگاهانه، فني و با اغراض مشخصي از سوي شاعر صورت گرفته به گونه اي كه انسجام ساختاري و معنايي قصيده هاي دنقل تا حد زيادي مرهون تكرارهاي هندسي است. تكرار در شعر دنقل با هدف گسترش معنا، تأكيد و تثبيت پيام در ذهن مخاطب، تصويرسازي و برجسته كردن مفاهيم مورد نظر شاعر صورت گرفته است