ارزيابي و تحليل وضعيت آسيب‌ پذيري شهري از منظر پدافند غيرعامل (نمونه مطالعاتي: شهر زاهدان)

شناخت نيازهاي خدماتي شهروندان، نحوه پراكنش كاربريها و تأسيسات حساس و مهم نبايد از نگاه برنامه ريزان شهري پنهان بماند. امروزه، با شهري كردن فضاي نبرد به خصوص در شهرهاي بزرگ و كلان شهرها، توجه به امر پدافند غيرعامل به عنوان يك راه حل جهت كاهش آسيب ها، افزايش و توان ها حائز اهميت است. هدف اين پژوهش ارزيابي و تحليل وضعيت آسيب پذيري شهري از منظر پدافند غيرعامل در شهر زاهدان با هفت معيار شامل؛ فاصله از ايستگاه هاي آتش نشاني، دسترسي به مراكز آموزش عالي، اداري، درماني، كاربري صنعتي، نظامي و تاسيسات شهري است. روش پژوهش توصيفي - تحليلي و نوع آن كاربردي است. داده هاي مورد نياز به روش اسنادي و ميداني گردآوري شده و در نرم افزار SuperDecision (تحليل شبكه) وزن دهي، سپس، در محيط  GISنقشه سازي شده است. نتايج يافته ها با استفاده از مدل ANP نشان مي دهد كه در بين معيارهاي مورد مطالعه، بيشترين ارزش وزني را شاخص دسترسي به مراكز نظامي با وزن 193/. دارد. بعد از آن شاخص هاي دسترسي به مراكز درماني، دسترسي به مراكز اداري، تاسيسات شهري، دسترسي به آموزش عالي، كاربري صنعتي و دسترسي به ايستگاه هاي آتش نشاني به ترتيب با اوزان 171/.، 152/.، 139/.، 127/.، 117/. و 101/. اولويت هاي بعدي را به خود اختصاص داده اند. بيشترين آسيب پذيري شهر در بخش هاي شمال و شمال شرقي شهر به دليل استقرار مناطق حاشيه نشين و وجود بافت هاي فرسوده و مناطق مركزي شهر به علت دارا بودن تراكم زياد ساختماني و تراكم جمعيت بالا مي باشد.