عنوان مقاله :
بررسي جنس فرفيون و اهميت گونههاي آن در ايران با تاكيد بر تنوع زيستي و جايگاه حفاظتي آنها در ايران
پديد آورندگان :
پهلواني ، اميرحسين سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مؤسسه تحقيقات گياهپزشكي كشور - بخش تحقيقات رستنيها
كليدواژه :
علفهاي هرز , فرفيونيان , گياهان دارويي , گياهان زينتي , گياهان سمي , Euphorbia
چكيده فارسي :
فرفيون با بيش از 2000 گونه به عنوان دومين ابرجنس گياهي در سرتاسر خشكيهاي كره زمين به غير از مناطق قطبي پراكنش دارد. ايران با چهار زيرجنس، 19 بخش، سه زيربخش و 93 گونه يكي از مراكز تنوع زيستي و پس از تركيه غنيترين كشور در منطقه غرب آسيا براي اين جنس محسوب ميشود. همچنين، ايران با 21 گونه انحصاري و 33 گونه نيمهانحصاري بيشترين تعداد گونههاي انحصاري را در منطقه در خود جاي داده است. بالاترين تنوع گونهاي اين جنس در ايران به ترتيب در استانهاي مازندران (30 گونه)، خراسان (27 گونه)، البرز و آذربايجانشرقي (هر يك با 26 گونه) ميباشد. كمترين تنوع گونهاي اين جنس به ترتيب در استانهاي قم (شش گونه) و بوشهر (هشت گونه) ميباشد. بيشترين تنوع گونههاي انحصاري به ترتيب در استانهاي اصفهان و فارس با هشت و هفت گونه و سپس كرمان، خراسان و مازندران هر يك با پنج گونه مشاهده شده در حالي كه در دو استان قم و كرمانشاه، گونه انحصاري گزارش نشده است. ارزيابي جايگاه حفاظتي 60 گونه انحصاري، نيمهانحصاري و كمياب در سطح كشور، 30 گونه در رتبه حداقل نگراني (LC)، سه گونه در مرتبه نزديك تهديد (NT)، نه گونه در مرتبه آسيبپذير (VU)، نه گونه در جايگاه خطر انقراض (EN) و نه گونه در بحران انقراض (CR) را نشان داد.