بررسي تنوع ژنتيكي بين و درون جمعيت‌هاي گياه اشنان با استفاده از آناليز RAPD در ايران

جنس Seidlitzia (تاج‌خروسيان) داراي سه گونه علفي و يك گونه درختچه‌اي است. گياه اشنان (Seidlitzia rosmarinus) يكي از گياهان مقاوم جوامع شورپسند است كه نقش مهمي در حفاظت خاك ايفا مي‌كند. در اين تحقيق، نشانگر مولكولي RAPD براي بررسي تنوع ژنتيكي جمعيت گونه مذكور، 85 نمونه گياهي از 17 جمعيت، مورد مطالعه قرار گرفت. تعداد پنج آغازگر تصادفي در انجام واكنش RAPD به كار گرفته شد و در كل 400 باند DNA به دست آمد. بيشترين تعداد باندها از دو آغازگر OPM06 وOPS07  به دست آمد. در تجزيه كلاستر ژنوتيپ‌ها براي تفسير داده‌‌هاي آناليز RAPD از نرم‌افزار NTSYS Ver. 2.02 استفاده شد. ماتريس تشابه ايجاد شده در نرم‌افزار NTSYS با روش UPGMA با استفاده از مدل خوشه‌بندي SAHN به دست آمد. در تحقيق حاضر، جمعيت  كاشان (PSE) با بيشترين فاصله، به عنوان گروه خواهري ساير جمعيت‌‌هاي موجود در نظر گرفته شد. بعد از تشكيل ماتريس صفر و يك با كمك نرم‌افزار Gen Alex 6.41، براي تفسير داده‌هاي آناليز RAPD، از نرم‌افزار آناليز واريانس مولكولي (AMOVA) به منظور برآورد تنوع ژنتيكي استفاده شد. از مجموع كل تنوع، بيشترين ميزان تنوع ژنتيكي يعني 69% آن مربوط به تنوع درون جمعيتي، 31% تنوع بين جمعيتي محاسبه شد. با توجه به اهداف اين تحقيق، مي‌توان نتيجه گرفت كه نشانگر مولكولي RAPD روشي سودمند براي بررسي پراكندگي ژنتيكي جمعيت اشنان بوده است.