واكنش بيوشيميايي شب‌پره مديترانه‌اي آرد Ephestia kuehniella Zeller (Lep.: Pyralidae) به سميت ترانس آنتول

تركيبات مونوترپنوئيدي از اجزاي اصلي اسانس‌هاي گياهي بوده و با ايجاد اختلال در عملكردهاي فيزيولوژيكي و رفتاري حشرات، مي توانند در مديريت آفات مورد استفاده قرار گيرند. شب‌پره مديترانه‌اي آرد Ephestia kuehniella Zeller, 1879 (Lep.: Pyralidae) علاوه بر ايجاد خسارت روي محصولات انباري، به دليل سهولت پرورش در شرايط آزمايشگاهي، به عنوان يك حشره‌ي مدل در آزمايش هاي سم ‌شناسي و بيوشيميايي مورد توجه محققين قرار دارد. در اين پژوهش به منظور درك بهتر سازوكار عمل ترانس آنتول به ‌عنوان يكي از مهم‌ترين متابوليت‌هاي ثانوي گياهان تيره چتريان، اثر غلظت كشنده 50 درصد (L g1µ 7.03=LC50) اين تركيب بر فعاليت آنزيم‌هاي گوارشي، سم زدا و مواد موثر در متابوليسم حد واسط لاروهاي سن 4 شب‌پره مديترانه اي آرد مورد ارزيابي قرار گرفت. كاهش معني‌داري در فعاليت آنزيم هاي گوارشي (آلفاآميلاز، آلفا و بتاگلوكوزيداز، ليپاز) و پروتئازهاي اختصاصي (تريپسين، كيموتريپسين، الاستاز، آمينو و كربوكسي پپتيداز) مشاهده شد در حالي كه فعاليت آنزيم ‌هاي سم‌زدا (استرازها و گلوتاتيون اس‌ترنسفرازها) در حشرات تيمارشده افزايش نشان داد. تغييرات افزايشي در فعاليت آمينو ترنسفرازها (آلانين، آسپارتات و گاما گلوتاميل) و كاهشي در فعاليت لاكتات دهيدروژناز، اسيد و آلكالين فسفاتاز به ‌عنوان آنزيم‌هاي دخيل در متابوليسم حد واسط لاروهاي شب‌پره مديترانه‌اي آرد مشاهده شد. ميزان ذخاير درشت ‌مولكول‌هاي ذخيره‌اي (پروتئين كل، گليكوژن، تري‌گليسريد) در حشرات تيمارشده كاهش معني داري در مقايسه با شاهد نشان داد. القاء و بازدارندگي فعاليت آنزيم ها پس از تيمار با غلظت LC50 ترانس آنتول، نشان ‌دهنده كارايي استفاده از اين تركيب در ايجاد اختلالات فيزيولوژيكي در شب‌پره مديترانه اي آرد است.