نكاتي نويافته دربارۀ هويّت راوي و زمان تأليف حماسۀ يتيم‌نامه

يتيم‌نامه، حماسۀ منثوري است كه براي مدّت‌ها و بنا به غفلتي، تحت عنوان نامدلّل «داستان حسين كُرد شبستري» زبان زد اهل عصر بوده، امّا به رغم شهرت فراگير آن در ايران، نه‌تنها پيكرۀ متني اصيل و شگفت اين روايت داستاني ناشناخته باقي مانده و منتشر نشده، بلكه در اندك تحقيقات مرتبط با يتيم‌نامه نيز هيچ بحثي در شناسايي هويّت داستان‌پرداز آن ارائه نشده است. بر كنار از اين موضوع مهم، در زمينۀ نسبت زمان تأليف يتيم‌نامه به دورۀ صفويّه يا قاجار، دو ديدگاه به صورت تبيين‌نشده و كلّي بيان شده كه روشمند و مطلوب نبوده است. پژوهش حاضر، با توجّه به اين فقر شناخت، در دو بخش به روش استقرايي و بر اساس جمع‌بندي اشارات و برآيندهاي موجود در دست‌نويس‌هاي يتيم‌نامه، ابتدا دربارۀ هويّت فرضي داستان‌پرداز اين حماسه به روشنگري پرداخته و سپس دلايلي را در انتساب قطعي زمان تأليف يتيم‌نامه به دورۀ صفويّه ذكر كرده است.