بررسي شاخص‌هاي مختلف خشكسالي براي يافتن تطبيق‌پذيرترين شاخص (مطالعه‌ موردي: شهرستان دامغان)

بررسي و پايش خشكسالي مهم‌ترين ابزار مديريت خشكسالي محسوب مي‌شود كه مي‌‌توان با استفاده از پارامترهاي اقليمي و هيدرولوژيك، شروع و پايان، محدوده‌ مكاني و شدت اثر آن را مشخص كرد و در صورت وجود برنامه‌‌هاي مقابله با خشكسالي، زمان تشكيل كارگروه بررسي و مقابله را معين كرد. براي تحليل و بررسي پديده‌ خشكسالي، اولين مرحله، كمّي‌كردن اين پديده است كه اين مهم با استفاده از شاخص‌‌هاي خشكسالي محقق مي‌شود. در پژوهش حاضر، به بررسي خشكسالي هواشناسي با استفاده از شاخص‌‌هاي خشكسالي در منطقه دامغان در استان سمنان پرداخته شد. براي اين منظور، مقادير بارش ماهانه در ايستگاه‌‌هاي دامغان، حسين‌آباد، خورزان، قوشه، معبد و آستانه، در يك دوره آماري مشترك (1398-1376)، گردآوري شد. پس از بررسي روند بارش سالانه در هر ايستگاه، تداوم و بيشينه‌ خشكسالي با استفاده از شاخص‌‌هاي SPI، DI، PN، CZI، MCZI و ZSI تعيين شد. براي بررسي عملكرد اين شاخص‌‌ها و انتخاب تطبيق‌‌پذيرترين شاخص براي منطقه از فرضيه‌ كمينه استفاده شد. با توجه به نتايج به‌دست‌آمده، شاخص DI در برآورد خشكسالي شديد و برآورد ترسالي شديد، نسبت‌به بقيه‌ شاخص‌‌ها عملكرد مطلوب‌تري داشت. در مرحله بعد، با استفاده از همبستگي اسپيرمن بين پارامتر بارش و شاخص‌هاي خشكسالي، شاخص PN بهترين عملكرد را داشت. براي مقايسه شاخص‌ها در زمينه‌ برآورد تغييرات تراز آب‌هاي زيرزميني، از ميانگين‌هاي متحرك زماني در دوره‌هاي 3، 6، 9، 12، 18، 24 و 48 ماهه استفاده شد كه درنهايت شاخص SPI به‌عنوان تطبيق‌پذيرترين شاخص در برآورد تغييرات سطح آب‌‌هاي زيرزميني منطقه دامغان مشخص شد.