طراحي هسته‌اي دستگاه گاماسل خوني با چشمه‌هاي ميله‌اي كبالت-60 براي كاربردهاي تحقيقاتي و پزشكي

امروزه پرتودهي خون و فرآورده‌هاي خوني و همچنين سترون‌سازي دارو و مواد زيست شناختي بكار رفته در صنعت پزشكي در كشورهاي پيشرفته و برخي از كشورهاي در حال توسعه در حال انجام است. بدين منظور بيشتر از دستگاه هاي پرتودهي درون كار با حفاظ خشك و شامل چشمه‌هاي سزيم-137 يا كبالت-60 با اكتيويته تا 3 كيلوكوري به نام گاماسل‌هاي خوني استفاده مي‌شود. در اين پژوهش تلاش شد تا با بهره‌گيري از كد MCNPX محاسبات مربوط به طراحي هسته‌اي دستگاه گاماسل خوني با استفاده از چشمه‌هاي ميله‌اي كبالت-60 در دو بخش منحني‌هاي ايزو دز و حفاظ‌گذاري آن برابر استانداردهاي پذيرفته‌شده بين‌المللي انجام گيرد. مقدار يكنواختي دز درون محفظه پرتودهي حدود 2 و ميزان آهنگ پرتوگيري در فاصله 5 سانتي‌متري از سطح دستگاه گاماسل حدود 36 ميكروسيورت بر ساعت و پايين‌تر از حد مجاز محاسبه شد. نتايج نشان دادند كه منحني‌هاي ايزو دز به درستي متقارن بوده و ميزان دز دريافتي در نزديك چشمه‌هاي ميله‌اي كبالت-60 افزايش يافته است. همچنين با دور شدن از ميله‌ها و نزديك شدن به محور استوانه محفظه پرتودهي، ميزان دز كاهش يافته است. افزون بر اين، نتايج نشان دادند كه حفاظ سربي طراحي شده با ضخامت متوسط 30 سانتي‌متر به راحتي در برابر پرتوهاي گاما سدي ايجاد كرده است. از ديدگاه فيزيك بهداشت، استفاده از دستگاه گاماسل خون با چنين ويژگي هايي هيچگونه خطر پرتوگيري را متوجه كاركنان نخواهد كرد.