اثر بي كربنات آب آبياري بر كلروز برگي، رنگدانه هاي فتوسنتزي و جذب آهن دانهال هاي كيوي فروت

سابقه و هدف: در تاكستان كيوي‌ فروت، غلظت بالاي بي‌ كربنات آب آبياري يا خاك، يكي از عوامل محدود كننده رشد و توليد مي باشد. ميزان بالاي بي‌ كربنات آب آبياري باعث قليائيت خاك شده و قابليت دسترسي ريشه‌ها به عناصر غذايي از جمله آهن را كاهش مي‌دهد. كمبود آهن در تاكستان‌هاي كيوي، باعث زردي برگ‌ها و در ادامه ميوه‌ها مي‌شود. ميوه‌هاي دچار كمبود آهن، مزه نامطلوب و ماندگاري پاييني دارند. كمبود آهن معمولا در ماه‌هاي خرداد و تير همزمان با افزايش دور آبياري، شديدتر مي‌شود. كشت پايه‌هاي مناسب كه تحمل بالايي به قليائيت خاك داشته باشد، يك استراتژي مناسب براي غلبه بر اين مشكل است. بنابراين، در اين پژوهش واكنش دانهال‌هاي جمعيت‌هاي مختلف بذري كيوي از گونه‌هاي متفاوت نسبت به بي‌ كربنات آب آبياري بررسي شدند. مواد و روش‌ها: در اين پژوهش، تاثير غلظت هاي مختلف يون بي كربنات آب آبياري در چهار سطح (صفر، 170، 350 و 550 ميلي گرم در ليتر) بر روي ميزان كلروز برگي و جذب آهن دانهال هاي شش جمعيت كيوي فروت (Green 11، Bruno، Red 2، Red 6، Red 22 وBaby Kiwi) از سه گونه مختلف (Actinidia deliciosa، A. chinensis و A. arguta) به صورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي با سه تكرار و هر تكرار شامل يك گلدان حاوي يك دانهال در گلخانه هاي تحقيقاتي دانشكده علوم كشاورزي دانشگاه گيلان بررسي شد. آبياري دانهال ها با سطوح مختلف بي‌ كربنات به مدت شش هفته و با فاصله هر سه روز يكبار بر مبناي نياز آبي دانهال ها تحت شرايط دمايي و رطوبتي در نظر گرفته شده براي رشد مطلوب آن ها، انجام شد. صفاتي مانند درصد ريزش برگ ها، قطر ساقه، درصد كلروز، درصد نكروز، ميزان كلروفيل a، b، كلروفيل كل، كاروتنوئيد ها و مقدار آهن برگ ها اندازه گيري شدند. يافته‌ها: نتايج نشان داد كه افزايش ميزان بي ‌كربنات آب‌ آبياري سبب ريزش برگ مي‌شود. در مقايسه با شاهد، بيشترين درصد ريزش برگ‌ها در دانهال‌هاي Baby kiwi (16.6درصد) از گونه A. arguta و كمترين درصد ريزش برگ در دانهال‌هاي Bruno (1.19 درصد) از گونه A. deliciosa مشاهده شد. نوع ژنوتيپ، سطوح مختلف بي كربنات و برهمكنش آن ها روي درصد تغييرات قطر ساقه اثر معني داري نشان نداد. دانهال‌هاي Red2 از گونه A. chinensis بيشترين شدت كلروز برگي (38.46 درصد) را داشتند و كمترين درصد كلروز در Green11 از گونه A. deliciosa (6.95 درصد) مشاهده شد. با افزايش ميزان بي كربنات آب آبياري، درصد نكروز برگ ها نيز افزايش يافت. محتواي كلروفيل‌ها و كاروتنوئيدهاي كل برگ تمامي ژنوتيپ‌هاي كيوي با افزايش ميزان بي‌ كربنات آب كاهش معني داري پيدا كرد. همچنين، مقدار آهن برگ در همه ژنوتيپ‌هاي كيوي با افزايش ميزان بي ‌كربنات آب آبياري بطور معني ‌داري كاهش پيدا كرد. كمترين درصد كاهش آهن برگ در سطوح 170، 350 و 550 ميلي‌گرم در ليتر بي ‌كربنات آب آبياري نسبت به شاهد به ترتيب با 3.28، 4.29 و 4.72 درصد در دانهال‌هاي Bruno مشاهده شد. نتايج همچنين نشان داد بين مقدار آهن برگ با محتواي كلروفيل ها، درصد كلروز و درصد نكروز، همبستگي معني داري وجود دارد. نتيجه‌گيري: در مجموع، دانهال‌هاي Bruno به دليل درصد ريزش برگ‌ كمتر و ميزان جذب آهن بالاتر در مواجه با بي ‌كربنات بالاي آب و خاك، مي تواند به عنوان پايه برتر براي كشت توصيه شود.