ارزيابي تغييرات پوشش سطح زمين و تخريب اراضي با استفاده از تكنيك سنجش از دور در شمال استان اصفهان (مطالعه موردي: كاشان، آران و بيدگل)

بيابان‌زايي يك تهديد جدي اكولوژيكي، زيست‌محيطي و اجتماعي - اقتصادي براي جهان است و نياز مبرمي به توسعه روشي منطقي و قابل تكرار براي ارزيابي آن در مقياس‌هاي مختلف وجود دارد. ازاين‌رو، در اين مقاله تغييرات پوشش و بيابان‌زايي منطقه كاشان، آران و بيدگل در شمال اصفهان با استفاده از داده‌هاي لندست TM5 و OLI8 بررسي شد. بر اين اساس، در اين پژوهش شاخص تفاوت نرمال شده گياهي (NDVI)، شاخص اندازه دانه سطحي خاك TGSI)) و آلبدو سطح زمين به‌عنوان شاخص‌هايي براي نمايش شرايط سطح زمين از نظر پوشش گياهي، الگوي چشم‌انداز و انعكاس انتخاب شدند. از رويكرد درخت تصميم (DT) براي ارزيابي تغيير پوشش زمين و بيابان‌زايي منطقه مورد مطالعه در سال‌هاي 1995-2020 ميلادي (1374- 1399 شمسي) استفاده شد. تغييرات زماني نشان‌دهنده افزايش روند NDVI، TGSI و آلبدو طي اين دوره بود. توزيع مكاني NDVI نشان داد كه مقادير بيشتر از 0.5 تنها در بخش كوچكي از غرب و جنوب‌غرب مشاهده شد، در حالي كه مقادير بالاي TGSI و آلبدو سطح وسيعي از منطقه مورد مطالعه را به خود اختصاص دادند. همچنين بين سه شاخص ذكرشده همبستگي در سطح 95% وجود داشت (R=0.99). نتايج نشان داد كه بيابان‌زايي در منطقه مورد مطالعه در حال افزايش است، به‌طوري‌كه شدت بيابان‌زايي سال‌هاي 1995 تا 2020 در كلاس‌هاي بدون بيابان‌زايي كم، متوسط و شديد افزايشي بود. طبقه بيابان‌زايي زياد 1420.75 كيلومتر مربع (13.54%) كاهش داشت، در حالي كه بيابان‌زايي شديد تقريباً 1388.8 كيلومتر مربع (13.23%) افزايش يافت. بيشترين مقادير NDVI در منطقه غيربياباني و طبقه بيابان‌زايي كم تعيين شد، در حالي كه بيشترين مقادير TGSI و آلبدو در طبقات بيابان‌زايي زياد و شديد بود.