مقايسه پاسخ‌هاي فيزيولوژيكي و مولكولي بادرنجبويه (Melissa officinalis L.) به تنش خشكي و شوري با پتانسيل اسمزي برابر در كشت هيدروپونيك

اين پژوهش به منظور مقايسه برخي پاسخ هاي فيزيولوژيكي و مولكولي گياه بادرنجبويه به تنش اسمزي حاصل از خشكي و شوري با پتانسيل اسمزي برابر انجام شد.گياهان بادرنجبويه رشد يافته در كشت هيدروپونيك، در معرض تنش خشكي و شوري با استفاده از پلي اتيلن گليكول 6000 و كلريد سديم به مدت 14 روز قرار گرفتند. سپس نمونه برداري از گياهچه ها جهت بررسي ميزان رنگيزه هاي فتوسنتزي، پرولين، تركيبات فنلي، مالون دي آلدئيد، درصد نشت يوني، فعاليت آنزيم فنيل ‌آلانين آمونيالياز و ميزان اسيد رزمارينيك انجام شد. همچنين بيان ژن هاي فنيل‌آلانين آمونيالياز و رزمارينيك ‌اسيد سينتاز با روش Real-time PCR بررسي شد. اين آزمايش به صورت طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار اجرا شد. تنش خشكي و شوري ميزان رنگيزه هاي فتوسنتزي، تركيبات فنلي، پرولين آزاد، مالون دي آلدئيد، نشت يوني، فعاليت آنزيم و بيان نسبي ژن فنيل آلانين آمونيالياز، بيان نسبي ژن رزمارينيك اسيد سينتاز و ميزان اسيد رزمارينيك را در سطح احتمال يك درصد تحت تأثير قرار داد. كاهش معني دار رنگيزه هاي فتوسنتزي در تنش خشكي و شوري مشاهده شد. ميزان تركيبات فنلي در گياهان تحت تنش شوري نسبت به گياهان تحت تنش خشكي و شاهد افزايش يافت. افزايش ميزان پرولين آزاد در گياهان تحت تنش خشكي و شوري به ترتيب 11 و 25 درصد بود. ميزان مالون دي آلدئيد و درصد نشت يوني در گياهان تحت تنش خشكي و شوري نسبت به گياهان شاهد افزايش نشان داد. افزايش بيان نسبي ژن و فعاليت آنزيم فنيل آلانين آمونيالياز در تنش شوري مشاهده شد. افزايش بيان نسبي ژن رزمارينيك اسيد سينتاز در تنش خشكي و شوري، افزايش ميزان اسيد رزمارينيك را به ميزان 42 و 60 درصد نسبت به گياهان شاهد موجب شد. براساس نتايج به دست آمده، گياه بارنجبويه به تنش خشكي و شوري با پتانسيل اسمزي برابر واكنش متفاوتي نشان داد. اين گياه با افزايش بيشتر محتواي پرولين، تركيبات فنلي، اسيدرزمارينيك، بيان ژن و فعاليت آنزيم فنيل آلانين آمونيالياز، به تنش اسمزي حاصل از شوري پاسخ مناسب تري نسبت به تنش اسمزي حاصل از خشكي داده است.