تشديد فعاليت آلدولاز و گليكوليز به‌عنوان اثرات اوليه سيانيد هيدروژن در طي شكستن خواب دانه‌هاي گردو (Juglans regia)

چينه سرمايي سبب افزايش ظرفيت گلوكونئوژنزي بذر در طي شكستن خواب مي شود. سيانيد‌ هيدروژن نيز سبب شكستن خواب بذر بسياري از گونه هاي علفي شده و در بلند مدت گلوكونئوژنز ذخاير ليپيدي را فعال مي كند اما از تأثيرات كوتاه مدت اين ماده بر متابوليسم كربوهيدرات ها اطلاع زيادي در دست نيست. بنابراين، به منظور مقايسه اثر چينه سرمايي و سيانيد هيدروژن بر شكستن خواب و متابوليسم قند در دانه هاي گردو آزمايشي به صورت طرح كاملاً تصادفي انجام شد. دانه هاي آبنوشي شده گردو تحت تيمار چينه سرمايي قرار گرفته يا با سيانيد هيدروژن پيش تيمار شدند و تغيير ليپيد، قندكل محلول، قندهاي غيراحيايي، نشاسته و فعاليت آنزيم آلدولاز پس از دو و 10 روز از شروع تيمار بررسي و با دانه هاي شاهد تيمار نشده اي كه در دماي 27 درجه سيليسيوس و براي همان مدت نگهداري شده بودند مقايسه گرديد. درصد رويش دانه هاي گردو در تيمار سيانيدهيدروژن 88% بود درحاليكه در دانه هاي شاهد اين پارامتر 52% بود. دانه هاي تيمارشده با سيانيد هيدروژن قبل از روز دهم داراي سطوح پايين تر قند محلول كل، قندهاي غيراحيايي و نشاسته بودند ولي در روز دهم مقدار نشاسته بيشتر و قند محلول كمتر داشتند. بيشترين فعاليت آنزيم آلدولاز نيز در دانه هاي تيمار سيانيد هيدروژن مشاهده شد. شكستن ذخاير ليپيدي در دانه هاي شاهد و تيمار سيانيدهيدروژن بوقوع پيوست ولي در تيمار چينه سرمايي تا زمان 10 روز قابل تشخيص نبود. احتمالاً سيانيدهيدروژن در گام اول سبب تشديد گليكوليز شده كه نشانه آن فعاليت بيشتر آلدولاز و كاهش اوليه كربوهيدرات‌هاست و در گام بعدي با فعال سازي گلوكونئوژنز ليپيدها سبب بيوسنتز نشاسته و توان افزوده رويش دانه گردو مي شود.