بررسي تأثير نانو‌ذرات نقره بر شاخص‌هاي رشد و فعاليت آنتي‌اكسيداني گياه بادرنجبويه (Melissa officinalis L.) درشرايط كشت درون شيشه‌اي

بادرنجبويه گياهي دارويي از تيره نعناعيان است و غني از تركيبات آنتي اكسيداني است. در مطالعه حاضر با هدف بهينه سازي توليد تركيبات آنتي اكسيداني در اين گياه اثر غلظت هاي مختلف نانو ذرات نقره بر شاخص هاي رشد و فعاليت آنتي اكسيداني نوشاخه هاي تكثير يافته در شرايط كشت درون شيشه اي مطالعه گرديد. به اين منظور راس نوساقه هاي حاصل از رويش بذر در محيط كشت MS (موراشيك و اسكوك) براي تكثيربه محيط كشت MS حاوي mg/l 1 BAP و mg/l 5/0 NAA منتقل شدند. پس از گذشت يك ماه نانو ذرات نقره با غلظت هاي صفر، 1، 2، 3 و 4 ppm به محيط كشت اضافه شده و شاخص هاي رشد، فعاليت آنتي اكسيداني به روش هاي سنجش فعاليت جاروب كنندگي راديكال آزاد (DPPH)، سنجش قدرت كاهشي (RP) و سنجش فعاليت جاروب كنندگي آنيون سوپراكسيد و مقادير تركيبات فنلي و فلاونوئيدي نوشاخه ها در فواصل زماني 14 و 28 روز پس از تيمار اندازه گيري شدند. نتايج آناليز رشد نشان داد افزايش غلظت نانو ذرات نقره از 1 تا 4 ppm باعث افزايش شاخص هاي رشد (وزن تر و خشك گياه، طول اندام هوايي و ريشه، تعداد برگ و تعداد انشعابات اندام هوايي) مي شود و اين افزايش 28 روز پس از تيمار مشهود است. تعداد برگ و تعداد انشعابات بيشتر از ساير شاخص ها تحت تأثير قرار گرفتند. كمترين مقدار IC50، بيشترين فعاليت آنتي اكسيداني با قدرت كاهشي و جاروب كنندگي آنيون سوپراكسيد و بيشترين مقدارتركيبات فنلي وفلاونوئيدي در نوشاخه هاي تيمار شده با غلظت 1 ميكروگرم در ميلي ليتر نانوذرات نقره به مدت 28 روز مشاهده شد. به طوركلي غلظت هاي بالاتر نانوذرات نقره براي شاخص هاي رشد و غلظت كمتر آن براي توليد تركيبات آنتي اكسيداني پيشنهاد مي شود.