اثر محلول‌پاشي سطوح مختلف اسيد هيوميك بر برخي خصوصيات مورفوفيزيولوژيكي و بيوشيميايي خرفه ( Portulaca oleracea) تحت تأثير تنش خشكي

به دليل نگراني‌هاي زيست محيطي ناشي از مصرف كودهاي شيميايي، اخيراً استفاده از انواع اسيدهاي آلي براي بهبود كمي و كيفي محصولات زراعي و باغي رواج فراوان يافته است و به دليل وجود تركيبات هورموني اثرات مفيدي در افزايش توليد و بهبود كيفيت محصولات كشاورزي دارند. به‌منظور بررسي اثرات تنش خشكي و محلول‌پاشي اسيد هيوميك بر خصوصيات مورفوفيزيولوژيكي و بيوشيميايي خرفه، آزمايشي به صورت كرت‌هاي خرد شده در قالب بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار انجام شد. تنش خشكي در سه سطح: (90، 70 و 50 درصد ظرفيت زراعي) و اسيد هيوميك در چهار سطح (صفر، 25، 50 و 75 ميلي‌گرم در ليتر) اجرا گرديد. نتايج نشان دهنده اختلاف معني دار اثر تنش خشكي، اسيد هيوميك و برهمكنش آن‌ها بر اكثر صفات مورد بررسي بود. صفاتي از قبيل ارتفاع و طول ريشه در تنش خشكي به ترتيب (70 و 50 درصد ظرفيت زراعي) افزايش معني‌داري نسبت به تيمار شاهد نشان دادند. وزن تر و خشك ريشه در شرايط تنش شديد (50 درصد ظرفيت زراعي) كاهش معني‌داري نسبت به شاهد نشان داد و محلول‌پاشي اسيد هيوميك با غلظت (75 ميلي‌گرم در ليتر) تحت تنش خشكي سبب بهبود اين صفات نسبت به تيمار شاهد گرديد. افزايش مقادير رنگيزه‌هاي فتوسنتزي در تنش (70 درصد ظرفيت زراعي) و محلول‌پاشي (50 ميلي‌گرم در ليتر) اسيد هيوميك مشاهده شد. بالاترين ميزان كربوهيدرات و پرولين در گياه حاصل از محلول‌پاشي به ترتيب (25 و 50 ميلي گرم در ليتر) تحت تنش ملايم خشكي مشاهده شد. بنابراين با توجه به افزايش مقادير اكثر صفات مورد بررسي در شرايط تنش ملايم و شديد مي‌توان اظهار داشت كه مقدار (50 تا 75 ميلي‌گرم در ليتر) محلول‌پاشي اسيد هيوميك در شرايط كمبود آب موجود براي خرفه به خصوص تنش شديد (50 درصد ظرفيت زراعي) مي‌تواند تا حدودي مفيد باشد.