تحليل برهمكنش امر ذهني و تريالكتيك امر فضايي لوفور در كيفيت فضايي معماري فرهنگي معاصر تهران

ازآنجا كه معماري به معناي اثر ساخته‌شده، تبلور مستقيم ذهنيت انسان‌هايي است كه آن را نخست تصور و سپس ايجاد و زيست كرده‌اند، مسئله شناخت بنا از معرفت به امر ذهني در سه مقوله فضاي تصور شده، فضاي زيسته و فضاي ادراك‌شده مي‌تواند حاصل شود. در اين پژوهش، معطوف به مسئله‌ تبيين سازوكارهاي خلق فضاهاي انساني مبتني بر امر ذهني، به اتكاي نظريه توليد فضاي لوفور، پس از احصاي مؤلفه‌هاي امر ذهني و تريالكتيك امر فضايي در اين نظريه، برهمكنش اين دو نزد كاربران فضاها مورد پرسش قرار گرفته است تا بر پايه آن بتوان راهكارهايي براي توليد و بازتوليد فضاي مطلوب ايرانيان در دوران كنوني تشريح نمود؛ بنابراين نخست تعاريف و مفاهيم مورد پرسش واقع سده است و پس از آن، مؤلفه‌هاي استخراج‌شده، مورد مطالعه ميداني و آزمون قرار گرفته است. مباني فلسفي تحقيق، تفسيرگرايي و‌ رويكرد تحقيق، كمي است. با توجه به اينكه سير حركت پژوهش از پذيرش يك نظريه به سمت استحصال داده‌ها از مطالعه نمونه‌ها حركت مي‌كند، منطق استدلال، قياسي و حركت پژوهش از كل به جز يا به تعبيري از بالا به پايين است. در اين پژوهش، عوامل پنهان يا مشاهده‌ناپذير كه در اينجا همان امر ذهني است، بر اساس مجموعه‌اي از متغيرهاي مشاهده‌پذير تعيين مي‌شود كه در اينجا تريالكتيك فضايي لوفور است و واريانس ميان ‌متغيرهاي وابسته (عوامل نهان) بر اساس همبستگي ميان متغيرهاي مستقل تعيين و توصيف مي‌شود.‌ روش آناليز داده‌ها، روش تحليل عاملي تأييدي است. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد كه در پاسخ به پرسش‌هاي پژوهش از چيستي مؤلفه‌هاي تريالكتيك فضايي و نيز برسازنده‌هاي امر ذهني و نحوه برهمكنش آن‌ها در توليد و مصرف فضا، در تجربه زيسته هشت بناي مهم فرهنگي معاصر در تهران، ميان متغيرهاي آشكار، مشهود و محسوس در فضا و عوامل پنهان خلق فضا رابطه همگرايي برقرار است و به استناد داده‌هاي تحليل‌شده اكثر افراد اين عوامل را به‌مثابه عناصر شكل‌دهنده امر ذهني در سه لحظه توليد فضاي زيسته، درك شده و تصور شده مورد تأكيد قرار داده‌اند.