بررسي آلودگي‌هاي ويروسي در ارقام پركاربرد تجاري ذرت در شمال استان خوزستان

ذرت به عنوان يكي از محصولات استراتژيك كشور از سطح كشت بالايي در استان خوزستان برخوردار است. در اين مطالعه، آلودگي به سه ويروس مهم خسارت‌ زاي ذرت شامل ويروس موزاييك ايراني ذرت (Maize Iranian mosaic virus, MIMV)، ويروس موزاييك كوتولگي ذرت MDMV) Maize dwarf mosaic virus,) و ويروس موزاييك مخطط گندم (Wheat streak mosaic virus, WSMV) در مزارع كشت اين محصول در شمال استان خوزستان مورد بررسي قرار گرفت. در سال زراعي 1399-1400، از 48 مزرعه كشت شده با هيبريدهاي ذرت سينگل‌ كراس 704، سينگل كراس 703، جوين 704، مغان 704، فراز، آفرين، كوردونا، سينجنتا و آ اس 71 در سه شهرستان دزفول، انديمشك و شوش بازديد  به عمل آمد. نمونه هاي بافت برگ از بوته‌ هاي داراي علايم زردي، موزاييك و كوتولگي جمع‌ آوري شد.آزمون اليزاي غيرمستقيم با كمك آنتي بادي هاي چندهمسانه اي اختصاصي ويروس‌ ها، انجام شد. نتايج نشان داد كه از مجموع 480 نمونه بررسي شده، 42.9٪ (206 نمونه) به دو ويروس MIMV و MDMV آلوده بودند، اما آلودگي مخلوط از اين دو ويروس در بين نمونه ها يافت نشد. بيشترين درصد آلودگي (٪30، 144 نمونه) مربوط به MIMV بود. دو ويروس MDMV و WSMV به ترتيب 13.3٪ (64 نمونه) و 3.5٪ (17 نمونه) آلودگي را نشان دادند. در بين هيبريدهاي آلوده به ويروس ها، بيشترين درصد آلودگي مربوط به ويروس MIMV در هيبريدهاي فراز و جوين 704 به ترتيب با 52.8٪ (73 نمونه آلوده از 138 نمونه آزمايش شده) و 40.6٪ (59 نمونه ي آلوده از 145 نمونه آزمايش شده) آلودگي بود. كمترين درصد آلودگي نيز به ويروس WSMV تعلق داشت كه در هيبريد سينگل كراس 703 با 2.9 ٪ (2 نمونه آلوده از 68 نمونه آزمايش شده) آلودگي مشاهده شد. اين مطالعه اولين گزارش از بررسي وقوع ويروس‌هاي مهم خسارت‌ زاي ذرت در بين هيبريدهاي كشت شده در استان خوزستان است.