تحليلي بر پايداري زيست‌محيطي و بازتوليدكيفيت فضاي شهري (مطالعه موردي: شهر زنجان)

زمينه هدف: پايداري زيست محيطي يكي از اساسي‌ترين مسائل شهر امروزي و حاصل تعارض و تقابل آنها بـا محـيط طبيعـي است و با گسترش شهر و شهرنشيني، مظاهر و ارزش‌هاي زيست محيطي در معرض  شكنندگي بيشـتر قـرار گرفته است. از اين رو نوشتار حاضر مي‌كوشد با استفاده از پيشران‌هاي زيست‌محيطي وضعيت حاكم بر پايداري زيست محيطي شهر را مورد ارزيابي قرار دهد.روش پژوهش: اين پژوهش به لحاظ روش توصيفي- تحليلي و به لحاظ هدف از نوع كاربردي مي باشد. قلمرو زماني اين پژوهش (مرداد 1396) و محدوده مكاني آن منطبق بر (محدوده بافت مركزي شهر زنجان منطبق بر آخرين طرح مصوب در سال1388( 492هكتار) بوده است. جامعه آماري پژوهش افراد ساكن بافت مركزي و حجم نمونه نيز بر طبق فرمول كوكران 491 نفر برآورد شده است..يافته‌ها: بر اساس نتايج به‌دست‌آمده از طريق تكنيك تركيبي TOPSIS-ANP ، پس از تبديل امتيازهاي نهايي در بازه (100، 0) و با در نظر گرفتن ارزش كمي واحد سنجش اكونوميست از بين محلات واقع در بافت فرسوده 51 درصد داراي وضعيت زيست‌محيطي متوسط به پايين مي‌باشد كه بايد در برنامه‌ريزي به‌منظور پايداري بافت مدنظر قرار بگيرند.بحث و نتيجه گيري: تجمع عوامل جاذب سرمايه و فعاليت در بافت فرسوده بخش مركزي شهر زنجان از يكسو و كمبود اشغال كامل اراضي از طرف ديگر؛ موجب تراكم و تمركز شديد انواع فعاليت‌ها در اين ناحيه شده است. اين پديده به اشباع كاربري‌ها، تجزيه بيش ‌از حد اراضي، پيچيدگي نظام مالكيت و اجاره زمين، بهره‌كشي نامناسب و شديد از فضا منجر شده كه خود زمينه‌ساز انواع آلايش‌ها و تعارض‌هاي ديگر بوده است.