شبيه سازي روند تغييرات كاربري اراضي شهر گچساران با استفاده از مدل سلول هاي خودكار

زمينه و هدف: با توجه به پيامدهاي توسعه شهري از جمله تغيير و تخريب محيط‌زيست و تغيير در ساختار فيزيكي، فرهنگي، اقتصادي و اجتماعي شهرها، پيش بيني و مدل سازي الگوهاي گسترش و تغييرات فيزيكي شهرها طي بازه‌هاي زماني مختلف مي تواند در راستاي دست‌يابي به توسعه پايدار شهري و فراهم كردن اطلاعات جامع براي مديران و برنامه ريزان شهري از اهميتي بسزا برخوردار باشد. لذا، اين مطالعه با هدف شبيه سازي روند گسترش شهر گچساران با استفاده از مدل سلول هاي خودكار (CA) براي سال 2044 ميلادي با در نظر گرفتن روند توسعه شهر طي سال‌هاي 1972 تا 2015 انجام يافت.روش بررسي: در اين پژوهش توصيفي، با استفاده از تصاوير ماهواره لندست و سنجنده‌هاي MSS 1972،TM 1986، ETM+ 1999 و OLI 2015 نقشه ها و روند تغييرات كاربري اراضي طي دوره‌هاي زماني مورد مطالعه استخراج شد.يافته‌ها: نتايج بيان‌گر رشد فزاينده كاربري شهري طي زمان به‌ويژه در نيمه شمالي شهر و كاهش كاربري طبيعي و بوم‌شناختي و به‌ويژه اراضي كشاورزي و مرتعي بود. همچنين مشخص شد كه روند گسترش و توسعه شهر گچساران در طي دوره 1972 تا 2015 از الگويي مناسب تبعيت نكرده و از اين‌رو به‌ويژه در قسمت غربي رشد ناموزون شهر نمايان است. از طرفي مطابق پيش‌بيني خروجي مدل، در سال 2044، در حدود %70 وسعت منطقه مورد مطالعه را كاربري شهري به خود اختصاص خواهد داد.بحث و نتيجه‌گيري: با استناد به يافته‌هاي پژوهش مي‌توان اذعان داشت كه مدل سلول هاي خودكار از دقت قابل قبول براي پيش‌بيني و شبيه‌سازي روند توسعه شهري برخوردار است و مي‌تواند به‌طور موثر براي مطالعه پويايي شهري و به‌ويژه در شهرهايي با رشد سريع مورد استفاده قرار گيرد.