تأثير تنش شوري و محلول ‌پاشي روي بر پر‌شدن دانه و برخي صفات فيزيولوژيك سه رقم جو

اين آزمايش به منظور بررسي تأثير تنش شوري و محلول پاشي كود روي بر پر شدن دانه و برخي صفات فيزيولوژيك سه رقم جو در ايستگاه تحقيقات شوري رودشت اصفهان در سال زراعي 93-1392 به صورت نوار خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كاملاً تصادفي با سه تكرار انجام شد. شوري در سه سطح (كم، متوسط و زياد به ترتيب 2، 10 و 18 دسي زيمنس بر متر) به صورت عامل عمودي، چهار سطح محلول پاشي كود روي (نانو اكسيد روي، كلات روي، كلات + نانو و محلول پاشي آب) به صورت عامل افقي و سه رقم جو (موروكو، نصرت و خاتم) در فاكتور عمودي خرد شدند. نتايج نشان داد با افزايش شوري آب آبياري، طول دوره پر شدن دانه، فلورسانس حداقل و حداكثر، حداكثر وزن دانه كاهش و در نتيجه عملكرد دانه كاهش يافت. محلول پاشي كود روي تا شوري متوسط، افزايش عملكرد دانه ارقام را به همراه داشت. بيشترين شاخص سبزينگي (46.7)، فلورسانس حداقل (61.9) و حداكثر (314.2)، ماكزيمم وزن دانه (0.0367 گرم) در رقم خاتم مشاهده شد. مصرف كلات روي در شوري زياد، كمترين ميزان پرولين را در ارقام نصرت (141.4 ميكرومول بر گرم) و خاتم (201.8 ميكرومول بر گرم) توليد نمود. با افزايش شوري، مصرف كود روي باعث بالا رفتن ميزان آنزيم پراكسيداز در ارقام نصرت و خاتم گرديد. در شوري زياد، عملكرد دانه تابع رقم و نوع محلول پاشي كود روي بود. در اين سطح شوري، محلول پاشي با كود روي در رقم موروكو، كاهش عملكرد را به دنبال داشت؛ ولي رقم خاتم با كاربرد كلات روي، بيشترين دانه توليدي (2622.7 كيلوگرم در هكتار) و پس از آن رقم نصرت نيز با محلول پاشي كلات روي (2454.7 كيلوگرم در هكتار) در جايگاه بعدي قرار داشتند به نظر مي رسـد كه حضور عنصر روي در شرايط تنش شوري از طريق افزايش سرعت پرشدن دانه، طول دوره پرشدن دانه، وزن دانه و ميزان آنزيم پراكسيداز، تحمل گياه به تنش بالا رفته، موجب كاهش ميزان پرولين شده و نهايتاً موجب افزايش عملكرد دانه مي شود.