فراتركيب مدل ارزيابي آثار و پيامدهاي سياست‌ها و راهبردهاي كلان: مورد مطالعه جوامع دانشگاهي

هدف: با توجه به كاستي‌هاي موجود، نظام سياست‌گذاري سازماني به فرايندي سيستماتيك، هدفمند و منظم براي توليد داده‌هاي حاصل از عملكرد، پردازش آن‌ها به اطلاعات و تبديل آن به دانش سياستي نياز دارد تا نسبت به كم و كيف تحقق اهداف سياست‌ها، آثار و پيامدهاي آن‌ها و موفقيت يا ناكامي‌شان آگاهي داشته و از آن براي سياست‌گذاري و تصميم‌گيري بهره گيرد. ازاين‌رو مسئله اصلي كه محقق به تلاش براي رفع آن مي‌پردازد تبيين اين موضوع است كه سياست‌ها و راهبردهاي كلان چه پيامدها و آثاري در پي خواهد داشت. طراحي/ روش شناسي/ رويكرد: پژوهش حاضر از لحاظ هدف كاربردي، از نظر شيوه گردآوري داده‌ها اسنادي-فراتركيب است. در روند اين پژوهش، 408 پژوهش انتخاب شدند كه در آن‌ها درباره مولفه‌هاي ارزيابي سياست‌ها و راهبردهاي مرتبط با جوامع دانشگاهي به طور مستقيم و غيرمستقيم بحث شده بود. براي تحليل داده‌ها از رويكرد كيفي استفاده شد. براي بررسي اعتبار مطالعات مورد استفاده در اين پژوهش از «ابزار حياتي گلين» استفاده شده است كه براي ارزيابي همه طرح‌هاي پژوهشي كاربردي، قابل استناد است. يافته‌هاي پژوهش: در پژوهش حاضر 4 بعد، 16 مولفه و 75 شاخص شناسايي شده است كه در نهايت الگوي ارزيابي آثار و پيامدهاي سياست‌ها و راهبردهاي جوامع دانشگاهي بر اساس آن‌ها تدوين شده است. ابعاد مدل استخراجي عبارت‌اند از: تربيت و آموزش، پژوهش و نوآوري، خدمات مستشاري و مديريت دانش. محدوديت‌ها و پيامدها: در اين پژوهش به بررسي تحقيقات علمي در پايگاه‌هاي تحقيقاتي معتبر پرداخته شده است. از آنجا كه مقوله ارزيابي پيامد در حوزه سياست‌ها و راهبردهاي كلان جوامع دانشگاهي سهم ناچيزي از تحقيقات اين حوزه را به خود اختصاص داده‌اند، محدوديت اين پژوهش را مي‌توان تعداد اندك تحقيقات و پژوهشگران عنوان نمود. پيامدهاي عملي: به‌وسيله شاخص‌هاي موجود در مدل حاضر مي‌توان پيامدهاي اصلي سياست‌هاي وضع شده در جوامع دانشگاهي را مورد سنجش قرار داد و با توجه به نتايج حاصل اطلاعات مفيدي را به تصميم‌گيران اين حوزه ارائه نمود تا از هدررفت منابع و زمان با اتخاذ سياست‌ها و راهبردهاي نامناسب جلوگيري گردد. ابتكار يا ارزش عملي: اين پژوهش اولين پژوهش در خصوص ارائه مدل منسجم در زمينه ارزيابي پيامد سياست‌ها و راهبردهاي جوامع دانشگاهي مي‌باشد.