واكاوي فقهي مسؤوليت حكومت در بلايا و بيماري‌هاي واگيردار

بلاياي طبيعي و برخي بيماري‌هاي واگيردار، قدمتي به پهناي تاريخ بشر دارد. مقابله با برخي حوادث اجتماعي و علاج آن؛ مانند سيل، زلزله و بيماري‌هاي همه‌گير نظير كرونا، تنها از عهده افراد بر نمي‌آيد و نيازمند تصميمات كلان و امكانات گسترده است كه در اختيار افراد نيست و بايد از اختيارات حكومتي و ابزارهاي در اختيار آن بهره برد. اما آيا حكومت در اين شرايط، وظايف و مسؤوليت‌هايي را بر عهده دارد، يا فقه هيچ مسؤوليتي را متوجه حكومت نكرده است؟ بر اساس طايفه‌اي از روايات، اهتمام به امور مسلمين و دفع ضرورت از آن‌ها بر همگان از جمله حكومت لازم و واجب است. همان گونه كه برخي از فقها تصريح كرده‌اند، با توجه به قرائني، به نظر مي‌رسد امور عام مسلمين مراد روايات است و با توجه به اين‌كه در حوادث اجتماعي بيش از هر زمان ديگري مسلمين نياز به كمك‌رساني دارند، اين امر جز از حكومت ساخته نيست. هم‎چنين با توجه به اين كه اقدامات دولت جزء مصالح قطعي جامعه به شمار مي‎رود، بر طبق عنصر مصلحت در فقه، وظايف و اختياراتي بر عهده حكومت است.