قاعده‌انگاري حفظ ثغور مسلمانان در حكومت اسلامي

مطالعات علوم سياسي، حاكي از آن است كه توسعه در جامعه منوط به تحقق امنيت؛ اعم از مرزهاي خاكي، آبي و هوايي است. محافظت از مرزها در نظام سياسي اسلام از اهميت به سزايي برخوردار است. آيات و رواياتي در آموزه هاي اسلامي وجود دارد كه مستقيماً دستور به صيانت از مرزهاي مسلمانان مي دهد. اهميت مرزباني در فقه اماميه مشهود است. لكن علي رغم جايگاه ويژه مرزباني در نظام سياسي اسلام، موضوع مرز در فقه اماميه در حد يك حكم فقهيِ غالباً مستحب باقي مانده است. اما ناظر بر گستردگي و اهميت بحث حفظ مرزها در اسلام، مي‎توان اين موضوع را در قامت يك قاعده فقهي بحث كرد. از جمله مواردي كه در دست فقيه جامع الشرائط به مثابه ابزار وضع حكم كاربرد دارد، استفاده از «قاعده فقهي» است. ويژگي مهم قاعده فقهي به دايره شمول آن باز مي گردد. با دردست-داشتن قاعده فقهي، مي توان مسائل مختلف را بر اين قواعد، عرضه و تطبيق كرد تا سريع-تر به كشف حكم شرعي رسيد. در مقاله حاضر تلاش شده است، مبتني بر روش توصيفي ـ تحليلي و بر اساس منابع قرآني، روايي، عقلايي و كلام فقهي، علاوه بر اثبات وجوب مرزداري در نظام فقهي اماميه، به «قاعده‌انگاري حفظ ثغور مسلمين در حكومت اسلامي» پرداخته شود.