امكان‌‌سنجي قرائت اقتدارگرايي از نظريه فقهي ـ سياسي آيه‌الله مؤمن قمي

چكيده مقايسه مواجهه نظري و عملي فقيهان با نظم سياسي در دو دوره مشروطيت و انقلاب اسلامي، برخي نويسندگان را به اين نتيجه‌گيري رسانده است كه در دوره انقلاب اسلامي، نظريه‌پردازي فقهي عمدتاً از ايستاري اقتداگرايانه برخوردار است. در اين مقاله، اعتبار اين مدعا نسبت به يكي از فقيهان دوره انقلاب اسلامي، آيه‌الله محمد مؤمن قمي، با استفاده از روش توصيف و تحليل بررسي مي‌گردد. بر اساس قرائت اقتدارگرايي، در نظريه فقهي سياسي آيهالله مؤمن قمي از مفهوم بنيادين «ولي‌ امر» بهره‌برداري مي‌شود تا با تكيه بر پنج استدلال، اختيارات گسترده‌اي براي حاكميت سياسي اثبات گردد. در اين مقاله، ادله قرائت اقتدارگرايي از نظريه فقهي سياسي آيه‌الله مؤمن قمي ارزيابي مي‌شوند و در پايان، چنين استنتاج مي‌شود كه ولايت ولي‌ امر شبيه حكومت مختلط در علوم سياسي مرسوم است و مشتمل بر جريان دوجانبه قدرت از بالا به پايين و بالعكس است.