خرس قهوه‌اي (Ursus arctos, Linnaeus, 1758)، گونه‌ي چتر درگير بحران تعارض در استان كرمانشاه

خرس قهوه‌اي (Ursus arctos) گونه‌اي با دامنه پراكنش وسيع در استان كرمانشاه است و اين مهم پيش‌شرط بروز تعارض را به وجود آورده است. اين مطالعه با هدف شناسايي زيستگاه‌هاي كليدي خرس، نوسان آشيان اكولوژيك و پوشش زيستگاه مطلوب آن توسط مناطق حفاظت‌شده و شهرستان‌هاي استان انجام‌گرفته است. در اين راستا پس از پايش‌هاي ميداني به مدت 3 سال (از سال 1395 تا 1398) نقاط حضور گونه شناسايي شدند. از 9 متغير زيستگاهي در غالب متغيرهاي اكولوژيك، توپوگرافي و انساني براي بررسي زيستگاه بالقوه استفاده شد. مدل‌سازي توزيع با استفاده از الگوريتم آنتروپي بيشينه انجام گرفت. بررسي اهميت متغيرها در مدل‌سازي به روش تحليل جك‌نايف و اعتبار مدل نيز به‌وسيله تابع ROC محاسبه گرديد. كمي سازي پهناي آشيان اكولوژيك نيز با استفاده از متريك‌هاي مربوطه در نرم‌افزار ENMTOOLS محاسبه گرديد. به‌منظور محاسبه كمي مساحت زيستگاه از حد آستانه TSS استفاده شد. بر اساس نتايج، پوشش زيستگاه مطلوب گونه توسط مناطق حفاظت‌شده مناسب نيست و اين ضعف در بخش‌هاي جنوبي استان مشهود است؛ به‌نحوي‌كه مساحتي معادل 265842.84 هكتار از زيستگاه گونه در خارج از مرز مناطق حفاظت‌شده و مستعد تعارض با ساير كاربري/پوشش‌هاست. در بين مناطق حفاظت‌شده استان، مناطق قلاجه و بوزين و مرخيل بيشترين پوشش را از زيستگاه اين‌گونه چتر داشتند. بر اساس نتايج، حدود نيمي از مساحت شهرستان پاوه معادل 46.68 درصد، مستعد حضور گونه بوده و كمترين احتمال پراكنش نيز در شهرستان قصر شيرين است. نتايج اين مطالعه لزوم توجه بيشتر به پيوستگي و پوشش زيستگاه اين‌گونه در بخش‌هاي جنوبي استان را بيش‌ازپيش آشكار مي‌كند.