رويكرد قدرت جايگاهي به تقويت آغازه در زبان فارسي

تقويت يكي از فرايندهاي واجي رايج در برخي از زبان‌هاست كه برعكس تضعيف است. ﭘﮊوهش پيش رو، اين فرايند را كه بيشتر در جايگاه آغازين هجا و واژه روي مي‌دهد، در تحوّل از فارسي ميانه به نو برمبناي رويكرد «قدرت جايگاهي» و با بهره‌گيري از «اصل توالي رسايي» و «قانون مجاورت هجا» بررسي كرده است. به اين منظور، (۱۲۰) واﮊۀ فارسي ميانه از فرهنگ‌هاي گوناگون زبان پهلوي استخراج و تحليل شدند. برخي از يافته‌هاي ﭘﮊوهش عبارت‎اند از: (۱) فرايندهاي واجي انسدادي‌شدگي، سايشي‌شدگي غلت، دهاني‌شدگي، واك‌رفتگي و درج بر آغازۀ واﮊه‌هاي فارسي ميانه در تحوّل به فارسي نو اعمال شده‌اند. (۲) فرايند انسدادي‌شدگي غلت در جايگاه آغازۀ هجا و واﮊه براساس «اصل توالي رسايي» و «قانون مجاورت هجا» و همچنين حفظ تقابل همنشيني و جانشيني روي‌داده است. (۳) جايگاه قوي در تحوّل از ميانه به نو، انفكاكي است. (۴) مسير تقويت از فارسي ميانه به نو، داراي دو بُعد «رسايي‌زدايي» و «تغيير در مشخّصه‌هاي حنجره‌اي و جايگاه توليد» است.