سلامت استخوان در بيماري هاي غدد درون ريز همراه شده با مقادير مازاد آندروژن: يك مطالعه مروري

مقدمه: پوكي استخوان شايع‌ترين بيماري بافت استخوان در انسان مي‌باشد كه زمينه‌ساز بروز شكستگي‌هاي استخواني مي‌باشد. بر اساس شواهد، تركيبي از عوامل ژنتيك و محيطي، همچون اختلالات هورموني، سوء تغذيه، عوامل التهابي، داروها و بي‌تحركي با ايجاد و پيشرفت اين بيماري ارتبــاط دارند. هدف مطالعه حاضر، مروري بر اثرات آندروژن‌هــا و برخي بيماري‌هاي غدد درون‌ريز؛ كه با افزايش در مقادير آندروژن همــراه هستند، بر روي سلامت استخــوان مي‌باشد. پايگاه‌هاي اطلاعاتي؛ شامــل پابمـد و اسكوپوس، با استفـــاده از اين جستـــار براي بازيـابـي مقـالات مـرتبـط جستجـــو شـدنـد: ( polycystic ovary syndrome OR PCOS OR cushing syndrome OR congenital adrenal hyperplasia OR CAH) AND (Bone OR fracture OR osteoporosis OR osteopenia) آندروژن‌ها براي رشد و حفظ توده استخوان ضروري مي‌باشند. علي‌رغم اثرات مثبت آندروژن‌ها بر روي استخوان، در افراد مبتلا به بيماري‌هاي غدد درون‌ريز كه با مقادير مازاد آندروژن مواجه هستند، از جمله سندرم تخمدان پلي‌كيستيك، هيپرپلازي مادرزادي آدرنال و سندرم كوشينگ، كاهش در تراكم معدني استخوان، پوكي استخوان و افزايش خطر شكستگي‌ها گزارش شده‌اند. كاهش كيفيت استخوان در اين بيماران مي‌تواند به علت عوامل ديگر همراه شده، از جمله مقاومت به انسولين، چاقي، افزايش فاكتورهاي التهابي، اختلال در ميكروبيوم روده، مصرف گلوكوكورتيكوئيدها و افزايش سطوح كورتيزول رخ دهد. علاوه بر اين، مواجهه طولاني مدت با مقاديري بيش از غلظت فيزيولوژيك آندروژن‌ها، ممكن است با عوارض جانبي نامطلوبي براي سلامت استخوان در اين بيماران، همراه باشد. بنابراين لازم است سلامت استخوان در اين بيماران به دقت بررسي و اقدامات پيشگيرانه و يا درماني جهت پوكي استخوان و شكستگي‌ها انجام شود.