تأثير حشره‌كشي، دوركنندگي و بازدارندگي تخم‌ريزي عصاره‌هاي اتانولي توتون، تنباكو و نعناع گربه‌اي روي سفيدبالك گلخانه Trialeurodes vaporariorum

سفيدبالك گلخانه Trialeurodes vaporarium (westwood)، يكي از آفات مهم گياهان جاليزي، گلخانه اي، زراعي و زينتي در سراسر جهان مي باشد. به دليل اثرات حاد سموم شيميايي، بررسي براي يافتن جايگزين هاي كم خطر براي كنترل اين آفت ضرورت دارد. در اين تحقيق، اثر حشره كشي، دوركنندگي و بازدارندگي تخم ريزي عصاره هاي اتانولي توتون (Nicotiana tabacum)، تنباكو (Nicotiana rustica) و نعناع گربه اي (Nepeta cataria) روي حشرات كامل سفيدبالك گلخانه در سه غلظت (1000، 2000 و 5000 پي پي ام) و پس از گذشت سه زمان (12، 24 و 48 ساعت) به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي با چهار تكرار محاسبه شد. نتايج نشان داد كه با افزايش غلظت و مدت زمان قرار گرفتن در معرض عصاره ها، ميزان درصد تلفات افزايش يافت. ميزان LC50 عصاره هاي تنباكو، توتون و نعناع گربه اي به ترتيب 10704، 11996 و 13989 پي پي ام بود. بيشترين و كمترين درصد تلفات به ترتيب در عصارۀ تنباكو با غلظت 5000 پي پي ام و پس از گذشت 48 ساعت با تلفات 95 درصد و عصارۀ نعناع گربه اي با غلظت 1000 پي پي ام و پس از گذشت 12 ساعت با تلفات 28/24 درصد مشاهده شد. اثر عصاره ها روي بازدارندگي تخم ريزي نشان داد كه با گذشت زمان و كم شدن اثر عصاره ها، ميزان تخم هاي گذاشته شده به كندي افزايش يافت. نتايج آزمايشات دوركنندگي نشان داد كه عصارۀ توتون پس از گذشت 48 ساعت با 90 درصد داراي بيشترين و عصارۀ نعناع گربه اي پس از گذشت 12 ساعت با 22/42 درصد داراي كمترين اثر دوركنندگي بودند. در مجموع، نتايج تحقيق نشان دهنده اين بود كه اين عصاره ها داراي اثرات مطلوبي بوده و مي توانند به عنوان تركيبات امن در برنامه مديريت تلفيقي اين آفت به كار روند.