مروري بر اهميت خانواده Tachinidae (Diptera: Oestroidea) در برنامه‌هاي كنترل بيولوژيك آفات

دوبالان دومين گروه از مهم ترين پارازيتوئيدهاي حشرات پس از بال غشاييان مي باشند و حدود 20 درصد از حشرات پارازيتوئيد را شامل مي شوند. خانواده Tachinidae حدود 1500 جنس معتبر و بيش از 8500 گونه توصيف شده در جهان دارد و بزرگترين و مهم ترين خانواده از پارازيتوئيدهاي راسته Diptera مي باشد. اين خانواده شامل چهار زيرخانواده Exoristinae، Tachininae، Dexiinae و Phasiinae است، كه بزرگ ترين آنها از نظر تعداد گونه زير خانواده Exoristinae مي باشد. تعدادي از گونه هاي خانواده Tachinidae در برنامه هاي كنترل بيولوژيك كلاسيك و اشباعي بويژه در مناطق نئاركتيك و نئوتروپيكال مورد استفاده قرار گرفته اند. با وجود پتانسيل بالاي مگس هاي پارازيتوئيد Tachinidae به عنوان عوامل كنترل بيولوژيك موثر آفات كشاورزي و عرصه هاي طبيعي، نقش آنها در كنترل آفات كمتر مورد مطالعه قرار گرفته است. نه تنها در ايران، بلكه در بسياري از نقاط جهان نيز افراد اين خانواده به صورت تجاري در دسترس نمي باشند و تنها برخي از گونه هاي اين خانواده تكثير انبوه شده اند. در دهه اخير، پژوهش هاي قابل توجهي در مورد شناسايي و طبقه بندي دوبالان خانواده Tachinidae در ايران انجام شده است و تاكنون بيش از 270 گونه از اين خانواده در كشور گزارش شده است. در اين مقاله، جنبه هاي مختلف زيست شناسي و پرورش مگس هاي پارازيتوئيد خانواده Tachinidae و مثال هايي از برنامه هاي كنترل بيولوژيك انجام شده در جهان و جايگاه آنها در برنامه هاي كنترل بيولوژيك آفات مورد بررسي قرار گرفته است. هدف از اين بررسي، آشكار ساختن نقش گونه هاي اين خانواده در برنامه هاي كنترل بيولوژيك و بكارگيري آن ها در برنامه هاي مديريت تلفيقي آفات كليدي كشور مي باشد.