دلالت‌يابي آيۀ اكمال با استناد به كاركرد فن بلاغي «تقديم»

در تبيين معناي كمال دين در آيه سوم سورۀ مائده، سه ديدگاه متفاوت در ميان مفسران قابل مشاهده است. عده‌اي آن را محصول «جامعيت دين» بعد از اتمام نزول فرامين وحياني تلقي نموده و عدۀ ديگر «حاكميت دين» با گسترش دامنۀ شيوع و نفوذ اسلام را معادل با كمال انگاشته‌اند و گروه سوم، «جاودانگي دين» با امر ولايت را مترادف با كمال قلمداد نموده‌اند. با توجه به اينكه آيۀ اكمال دين ازجمله آيات داراي شان نزول خاص مي‌باشد و از طرف ديگر، متعلق كمال محذوف و ظاهر آيه حداقل در نگاه اول دلالت آشكاري بر آنچه كمال بدان مبتني است ندارد، بيشتر مفسران در تبيين معناي كمال به ذكر روايات تفسيري ناظر به شأن نزول بسنده نموده و كمتر به فحصي عميق‌تر از قراين درون‌متني روي آورده‌اند. ازاين‌رو نگارنده در راستاي كشف قراين درون‌متني كه با استناد به آنها بتوان به ترجيح يكي از معاني پيش‌گفته اقدام نمود، به اين نتيجه رسيد كه شايد مقدم شدن ظرف زماني «اليوم» خود بتواند به‌عنوان يك قرينه درون‌متني لحاظ گردد. بنابراين نوشتار پيش رو با هدف پاسخ به اين پرسش كه انتقال كدام‌يك از سه مفهوم پيش‌گفته، يعني «حاكميت»، «جامعيت» و «زعامت»، تقدم ظرف زماني را اقتضا مي‌نموده است، سامان يافت تا از اين طريق، زمينۀ رهيافتي درون‌متني به معنايابي آيه فراهم گردد.