بررسي تأثير كاربرد اينفوگرافيك در محيط يادگيري مبتني بر الگوي گلاسرز‌ فلد بر ميزان انگيزش، يادگيري و يادداري درس مطالعات اجتماعي پايه پنجم

پيشينه و اهداف: عصر كنوني را عصر ارتباطات مي‌نامند و بارزترين نماد آن رسانه‌ها هستند. امروزه دست‌اندركاران آموزش‌وپرورش و به‌خصوص معلمان تلاش مي‌كنند تا از رسانه‌هاي متنوع در جهت بهبود ياددهي و يادگيري استفاده كنند تا بتواند در كمترين زمان ممكن، بيشترين اطلاعات را به شكلي مؤثر به دانش‌آموزان ارائه كنند. در تحقيقات داخلي و خارجي بسياري، اينفوگرافيك‌ها به‌عنوان يكي از رسانه‌هاي بسيار مؤثر در زمينه آموزش معرفي شده است و پژوهشگران در تحقيقات بسياري به اين نتيجه دست‌يافته‌اند كه اينفوگرافيك‌ها مي‌توانند موجب پيشرفت درسي در دانش‌آموزان شوند و يادگيري دانش‌آموزان داراي معلوليت را تسهيل كنند. ما نيز در اين پژوهش سعي داريم تا تأثير كاربرد اينفوگرافيك در محيط يادگيري مبتني بر الگوي گلاسرزفلد بر ميزان انگيزش، يادگيري و يادداري درس مطالعات اجتماعي پايه پنجم ابتدايي را مورد بررسي قرار دهيم. اين پژوهش ازنظر هدف، كاربردي است.روش‌ها‌: اين پژوهش از نظر روش تحقيق، نيمه‌تجربي با استفاده از طرح پيش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه‌هاي مجزاي آزمايش و كنترل بود. گروه آزمايش با استفاده از اينفوگرافيك‌هاي طراحي شده (براساس اصول چندرسانه‌اي ماير و اصول پنج‌گانه طراحي گرافيكي) در محيط يادگيري مبتني بر الگوي گلاسرزفلد و گروه كنترل با شيوه‌هاي رايج آموزش ديدند. جامعه پژوهش تمامي دانش‌آموزان پايه پنجم شهرستان همدان و نمونه‌ مورد نظر30 نفر از دانش‌آموزان همان پايه بودند كه به‌‌صورت تصادفي به دو گروه 15نفري (گروه كنترل و گروه آزمايش) تقسيم شدند. به‌‌منظور گردآوري داده‌ها از آزمون‌هاي محقق ساخته كه روايي آن‌ها با نظر متخصصين موضوع، استادان تكنولوژي آموزشي و استاد راهنما و پايايي آزمون‌هاي تستي با ضريب آلفاي كرونباخ و براي سؤالات تشريحي از روش تصحيح مصححان استفاده شد. همچنين براي تجزيه‌وتحليل داده‌هاي جمع‌آوري‌شدۀ پژوهش از روش‌هاي آمار توصيفي (ميانگين، انحراف استاندارد، كجي و كشيدگي) و از روش‌هاي آمار استنباطي (آزمون كالموگروف اسميرنف، آزمون تي مستقل و تحليل كوواريانس) به كمك نرم‌افزار  spssاستفاده‌ شد.يافته‌ها: نتايج پژوهش نشان داد كه تفاوت معني‌داري بين ميزان يادگيري و يادداري دانش‌آموزاني كه در درس مطالعات اجتماعي به كمك اينفوگرافيك در محيط يادگيري مبتني بر الگوي گلاسرزفلد آموزش‌ديده‌اند، با دانش‌آموزاني كه از اينفوگرافيك استفاده نكرده‌اند، وجود دارد (05/0P ). اما در مورد انگيزش با توجه به اين‌كه 87/0P= و 02/0F=  است، تفاوت معني‌داري بين دو گروه ديده نشد و فرضيه مورد نظر تأييد نشد (05/0P ).نتيجه‌گيري: آموزشي مؤثر است كه بتواند توجه دانش‌آموزان را جلب كند و آن‌ها را در فرايند يادگيري درگير و فعال نگه دارد. اينفوگرافيك‌ها ابزاري هستند كه اطلاعات را به دو صورت متن و تصوير ارائه مي‌دهند و به يادگيرندگان امكان مي‌دهند كه از ظرفيت كامل شناخت خود استفاده كنند و اين موجبات ياددهييادگيري بيشتر و بهتر را فراهم مي‌آورد. اينفوگرافيك تجسم اطلاعات يا ايده‌ها است كه اطلاعات پيچيده را به مخاطبان منتقل مي‌كند؛ به‌طوري‌كه بيش ‌از حد سريع و به‌‌راحتي قابل‌درك و در نتيجه به‌ راحتي قابل بازيابي باشد. ازآنجا‌كه اينفوگرافيك مطالب دشوار را آسان‌تر مي‌كند؛ در يادگيري و يادداري دروس پيچيده و سخت بسيار كمك‌كننده است. در روش آموزش با اينفوگرافيك در محيط يادگيري مبتني بر الگوي گلاسرزفلد، شرايطي فراهم مي‌شود تا فراگير درگير در آموزش شود و فعالانه به ساخت دانش بپردازد و بتواند مطالب پيچيده و دشوار را به شكلي ساده، مختصر و ساختارمند در ذهن خود تصويرسازي كند.