جداسازي و شناسايي مولكولي باكتري‎هاي مولد ليپاز از پساب كارخانه فرآورده‌هاي گوشتي گل‌بهار خرم‌آباد

مقدمه: ليپازها، به ‌دليل توانايي زيست كاتاليزوري در محيط‌هاي آبي و غيرآبي يكي از مهم‌ترين كاتاليزورها براي صنايع مختلف مانند شوينده، لبنيات و نساجي به‌ شمار مي‌روند. غربال‌گري زيستگاه‌هاي مختلف براي شناسايي باكتري هاي مولد ليپاز و بهينه سازي پارامترهاي فعاليت آن‌ها، توليد و استفاده مؤثر ليپازها را در صنايع مختلف تسهيل مي‌كند. با توجه به اهميت يافتن منابع جديد ليپاز، پژوهش حاضر با هدف جداسازي و شناسايي باكتري‌هاي مولد ليپاز و بررسي ويژگي‌هاي آن‌ها صورت گرفت. مواد و روش ها: در اين مطالعه، نمونه پساب كارخانه فرآورده‌هاي گوشتي گل‌بهار خرم‌آباد از نظر وجود سويه‌هاي باكتريايي مولد ليپاز غربال‌گري گرديد. جدايه هاي توليدكننده ليپاز بر اساس خصوصيات مورفولوژيكي، بيوشيميايي و توالي ژن 16S rRNAشناسايي شدند. پارامترهاي محيط كشت مانند pH، دما و زمان به‌ منظور بهينه سازي فعاليت ليپازي متفاوت بودند. يافته ها: در اين مطالعه تعداد سه ايزوله با فعاليت ليپازي بالا در اثر غربال‌گري پساب كارخانه فرآورده‌هاي گوشتي گل‌بهار خرم‌آباد شناسايي شدند. ايزوله‌هايي كه بيشترين فعاليت ليپازي را نشان داده بودند با استفاده از بلاست توالي نوكلئوتيدي به‌دست‌آمده براي ژن 16S rRNA به‌عنوانBacillus amyloliquefaciens شناسايي شدند. همچنين بيشترين ميزان فعاليت آنزيم ليپاز براي ايزوله‌هاي شناسايي شده در 48 ساعت ثبت شد. علاوه‌ بر‌ اين، در اين پژوهش مشخص شد كه حداكثر فعاليت ليپازي در دماي 45 درجه سانتي‌گراد و 8 pH = صورت مي‌گيرد. بحث و نتيجه گيري: بر اساس يافته‌هاي اين مطالعه مشخص شد كه ليپاز‌هاي خارج سلولي ايزوله‌هاي باكتري B. amyloliquefaciens از نوع ليپازهاي قليايي بوده و داراي پايداري دمايي نسبتاً مناسبي هستند. با استخراج و تخليص ليپاز خارج سلولي اين ايزوله‌ها مي‌توان از آن در صنايع مختلف بهره برد. همچنين با شناسايي و جداسازي ژن توليد كننده آنزيم ليپاز از ايزوله‌هاي مذكور مي‌توان آن را در فرآيند مهندسي آنزيم وارد كرده و با ايجاد جهش‌هاي هدفمند، ميزان فعاليت آن را به طور دلخواه تغيير داد.