ارزيابي اثر باكتري‌هاي محرك رشد گياهي بر رشد، عملكرد و انتقال مجدد مواد فتوسنتزي در جو

به منظور ارزيابي اثر باكتري‌هاي محرك رشد گياهي بر رشد، عملكرد و انتقال مجدد مواد فتوسنتزي در جو آزمايشي در دو سال متوالي 98 و 99 در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه آزاد اسلامي واحد اردبيل به صورت به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار اجرا شد. فاكتور اول شامل تيمار كود نيتروژن در پنج سطح (صفر (شاهد)، 25، 50، 75 و 100 كيلوگرم نيتروژن خالص در هكتار) و فاكتور دوم تلقيح بذور با باكتري، شامل 4 سطح (بدون تلقيح، آزتوباكتر كروكوكوم استراين 5، آزوسپريلوم ليپوفرم استراين آف و مخلوط دو باكتري) بود. رقم مورد استفاده LB IRAN بوده و زمان كوددهي در سه نوبت: زمان كاشت، مرحله پنجه‌دهي و زمان پرشدن دانه بود. نتايج نشان داد اكثر صفات مورد مطالعه،‌ معني‌دار شدند. افزايش كاربرد سطوح مختلف كود نيتروژن موجب افزايش اين صفات شد به طوري كه سطح پنجم كودي (100 كيلوگرم در هكتار) با اختلاف معني‌داري نسبت به ديگر سطوح، داري بيشترين مقدار بوده و سطح شاهد كودي (عدم كاربرد كود) نيز كمترين مقدار را به خود اختصاص داد. همچنين تيمار تركيبي از دو باكتري آزتوباكتر كروكوكوم استراين 5 و آزوسپريلوم ليپوفرم استراين آف نسبت به كاربرد تك تك اين دو باكتري نسبت به شاهد (عدم تلقيح) داراي بيشترين مقدار و سطح بدون تلقيح نيز كمترين مقدار اين صفات را به خود اختصاص داد. براي ميزان انتقال ماده خشك از ساقه و از كل گياه به دانه سهم انتقال ماده خشك از ساقه و از كل گياه به دانه، مشاهده شد كه در اين صفات اثر كاربرد كود نيتروژن و تيمارهاي مختلف باكتري هاي محرك رشد دقيقا برعكس ديگر صفات مطالعه شده بود به طوري كه سطح پنجم كودي ( 100 كيلوگرم در هكتار) و كاربرد توام دو باكتري با اختلاف معني داري نسبت به ديگر سطوح، داري كمترين مقدار بوده و سطح شاهد كودي (عدم كاربرد كود) و بدون تلقيح نيز داراي بيشترين ميزان بود. اختلاف بين بيشترين و كمترين عملكرد دانه در اثر كاربرد كود نيتروژن و باكتري هاي محرك رشد، به ترتيب 24 و 40 درصد بود. با توجه به نتايج به دست آمده در اين آزمايش، سطح پنجم كودي ( 100 كيلوگرم در هكتار) و كاربرد توام دو باكتري جهت حصول بالاترين عملكرد در جو قابل توصيه مي باشد.