تاثير مايكوريزا و اسيد هيوميك بر محتواي كلروفيل و مولفه‌هاي پر شدن دانه گندم (Triticum aestivum L.) در سطوح مختلف آبياري

به‌منظور بررسي تاثير ميكوريزا و هيوميك اسيد بر عملكرد، محتواي كلروفيل و مولفه‌هاي پر شدن دانه گندم در سطوح مختلف آبياري، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه محقق اردبيلي در سال زراعي 1398-1397 اجرا شد. فاكتورهاي مورد بررسي شامل آبياري در سه سطح (آبياري كامل به عنوان شاهد، قطع آبياري در مرحله‌ آبستني و قطع آبياري در مرحله‌ خوشه‌دهي)، كاربرد مايكوريزا و اسيد هيوميك در هشت سطح (كاربرد مايكوريزا intraradiceslomus G، مايكوريزا mosseae G، كاربرد توام intraradices G با mosseae G، كاربرد اسيد هيوميك، كاربرد مايكوريزا cesintraradi G با اسيد هيوميك، كاربرد mosseae G با اسيد هيوميك، كاربرد intraradices G با mosseae G و اسيد هيوميك، عدم كاربرد مايكوريزا و اسيد هيوميك به عنوان شاهد) بود. مقايسه ميانگين‌ها نشان داد كه كاربرد توام intraradices G با mosseae G و اسيد هيوميك در مرحله‌ آبياري كامل، محتواي آنتوسيانين (71 درصد)، محتواي كلروفيل a و b، كلروفيل كل (به‌ترتيب 10/8، 12 و17 درصد)، سرعت پر شدن دانه (18 درصد)، طول دوره و دوره موثر پر شدن دانه (به ترتيب7/6 و8 درصد)، طول سنبله (48 درصد)، تعداد دانه در سنبله (68 درصد) و عملكرد دانه (47 درصد) را در مقايسه با قطع آبياري در مرحله آبستني و عدم استفاده از مايكوريزا و اسيد هيوميك افزايش داد. كاربرد توام intraradices G با G mosseae و اسيد هيوميك تحت محدوديت شديد آبي (شرايط قطع آبياري در مرحله چكمه اي شدن) سرعت پرشدن دانه (5 درصد)، طول دوره و دوره موثر پر شدن دانه (به ترتيب 3 و 5/3 درصد)، محتواي كلروفيل a و b ، كلروفيل كل (به ترتيب 9/5، 5/8 و 7/5 درصد) و عملكرد دانه را (14/1 درصد) در مقايسه با عدم كاربرد ميكوريز و اسيد هيوميك تحت چنين شرايطي افزايش داد. بر اساس نتايج اين بررسي به نظر ميرسد كه كاربرد مايكوريزا و اسيد هيوميك مي تواند عملكرد گندم در شرايط محدوديت شديد آبي را بواسطه بهبود مولفه هاي پر شدن دانه و محتواي كلروفيل افزايش دهد.