الگوي بيان ژن هاي كدكننده آنزيم‌هاي كربنيك آنهيدراز، پراكسيداز و گلوتاتيون اس- ترانسفراز در گندم نان تحت شرايط كمبود روي (Zn)

از استراتژي هاي گياهان در مقابله با تنش ها، به ويژه تنش‏هاي مربوط به كمبود ريزمغذي‏ها، استفاده از سيستم دفاعي آنتي اكسيدان هاي آنزيمي است. به منظور بررسي اثر تنش كمبود روي بر بيان ژن هاي كدكننده آنزيم هاي كربنيك آنهيدراز (CAN)، پراكسيداز (PRX) و گلوتاتيون اس ترانسفراز (GST) در ارقام روي كارا (هامون) و روي ناكارا (هيرمند) گندم نان، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار در گلخانه اجرا شد. ارقام در شرايط كمبود روي (صفر) و كفايت آن (5 ميلي گرم روي در كيلوگرم خاك) كشت و بيان نسبي اين ژن‏ها در ريشه و برگ در دو مرحله رشدي شامل يك ماه بعد از جوانه زني (رويشي) و 30 درصد سنبله دهي (زايشي) با روش Real time PCR اندازه گيري شد. نتايج نشان داد كه بيش ترين ميزان افزايش بيان ژن كربنيك آنهيدراز (211 برابر شاهد) در مرحله زايشي در ريشه رقم روي كاراي هامون مشاهده شد. اين ژن در برگ نيز در مرحله زايشي بيان نسبي بالايي در هر دو رقم نشان داد. بيش ترين ميزان افزايش بيان ژن هاي پراكسيداز (187 برابر شاهد) و گلوتاتيون اس ترنسفراز (230 برابر شاهد) در برگ رقم روي ناكارا (هيرمند) در مرحله زايشي مشاهده شد. به طور كلي بيان هر سه ژن در ريشه رقم روي كارا (هامون) در مرحله زايشي بيش تر از رقم روي ناكارا (هيرمند) بود. البته بيان ژن كربنيك آنهيدراز در برگ رقم روي كارا نيز به طور معني داري بيش تر از رقم روي ناكارا بود. نتايج اين آزمايش نشان داد كه در مرحله زايشي، ژنوتيپ هاي روي كاراي گندم نان با افزايش بيش تر بيان اين ژن ها در ريشه، به طور مؤثرتري مي توانند نسبت به ژنوتيپ هاي روي ناكارا در برابر آسيب هاي حاصل از تنش تحت شرايط كمبود روي مقابله كنند.