اثر مصرف كودهاي زيستي و پوترسين بر مولفه هاي پرشدن دانه و انتقال مجدد ماده خشك تريتيكاله (Triticosecale Wittmack) در شرايط محدوديت آبي

به منظور بررسي تاثير مصرف كودهاي زيستي و پوترسين بر مولفه هاي پر شدن دانه، انتقال مجدد ماده خشك و عملكرد دانه تريتيكاله در شرايط محدوديت آبي، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه محقق اردبيلي در سال زراعي 99-1398 اجرا شد. تيمارهاي آزمايشي شامل آبياري در سه سطح (آبياري كامل به عنوان شاهد و قطع آبياري در 50 درصد مراحل آبستني و سنبله دهي به‌ترتيب به عنوان محدوديت شديد و ملايم آبي)، مصرف كودهاي زيستي در چهار سطح (عدم مصرف به عنوان شاهد، مصرف ورمي كمپوست، ميكوريزا، مصرف توام ورمي‌كمپوست و ميكوريزا) و محلول پاشي پوترسين (محلول پاشي با آب به عنوان شاهد و محلول پاشي 0.4 و 0.8 ميلي مولار) بودند. نتايج نشان داد كه مصرف توام ورمي‌كمپوست و ميكوريزا به همراه محلول‌پاشي 0.8 ميلي‌مولار پوترسين در شرايط آبياري كامل، موجب كاهش انتقال مجدد ماده خشك از ساقه (34.59 درصد) و اندام هوايي (28.76 درصد) و سهم اين فرآيندها در عملكرد دانه (به‌ترتيب 94.14 و 85.74 درصد) نسبت به شرايط عدم مصرف كودهاي زيستي و پوترسين در تيمار قطع آبياري در مرحله آبستني شد. همچنين مصرف توام ورمي‌كمپوست و ميكوريزا به همراه محلول‌پاشي 0.8 ميلي‌مولار پوترسين در تيمار آبياري كامل، وزن ريشه (62.11 درصد)، حجم ريشه (63.17 درصد)، فتوسنتز جاري (85.53 درصد) و سهم اين فرآيند در عملكرد دانه (28.65 درصد)، طول دوره پر شدن دانه (20.37 درصد) و عملكرد دانه (39.6 درصد) را نسبت به عدم مصرف كودهاي زيستي و پوترسين در تيمار قطع آبياري در مرحله آبستني افزايش داد. بر اساس نتايج اين آزمايش به نظر مي رسد مصرف كودهاي زيستي و پوترسين با بهبود فتوسنتز جاري و مولفه هاي پر شدن دانه، مي‌توانند عملكرد دانه تريتيكاله را در شرايط محدوديت آبي افزايش دهند.