بررسي و تحليل مسأله‌ي‌ وحدت و علم واجب‌تعالي از منظر علامه خفري

علامه خفري (م. 942 ه. ق.) وحدت واجب‌تعالي را بر مبناي وجوب وجود و اوصاف وجود حقيقي و با ارائه‌ي ده برهان به اثبات مي‌رساند. وي در مسأله‌ي علم الهي نيز با نقد و رد نظريه‌ي صوَر مرتسمه‌ي ابن‌سينا و با مطرح‌كردن علم كمالي اجمالي و تفصيلي بر آن است كه علم باري‌تعالي عين ذات اوست و ذات واجب به اعتبار ذاتش، منشأ انكشاف و ايجاد تمامي موجودات بوده و عين آن چيزي است كه در خارج ايجاد كرده است. از ديدگاه علامه خفري نظريه‌ي صور مرتسمه به علت توالي فاسدي كه دارد، همچون لزوم محل واقع شدن ذات باري‌تعالي، انفعال و استكمال ذات باري با آن صور، مردود است. شواهد و قرائن نشان مي‌دهدكه ملاصدرا در مسأله‌ي علم باري‌تعالي، قبل و بعد الايجاد اشياء، از آراي علامه خفري تأثير پذيرفته است. رديابي و معرفي اين تأثيرپذيري و نيز نقد تقسيم‌بندي علامه خفري در براهين اثبات وحدت واجب، از نوآوري‌هاي اين جستار محسوب مي‌شود. روش تحقيق در اين مقاله توصيفي و تحليلي است.